چکیده:
تشبیه،به عنوان یکی از صورتهای خیالانگیز،همواره در آرایش کلام به کار رفته است و گویندگان برای ارتقای سطح هنری کلام خود از آن بهره گرفتهاند.اما تشبیهاتی نیز وجود دارد که بهجای ارتقای سطح هنری کلام،موجب تنزل آن میشود. دستهای از این تشبیهات را میتوان در مقولهی تشبیهات طنزآمیز بررسی کرد.
خلاصه ماشینی:
"آرایش کلام به کار رفته است و
است؛دنیایی است که واقعیت و ضد آن به
کیمیافروش آمده که به آنچه در این مقاله بدان
پرداخته شده نزدیکتر است:«طنز عبارت
است از تصویر هنری اجتماع نقیضین»
نوعی پیوند ناگهانی است میان ایدههایی که
طنز بیانی است هنرمندانه که میتواند
آنچه این بیان هنرمندانه را شکل میدهد،
طرز برخورد طنزپرداز با موضوع است.
تعریفی دقیقتر از آنچه در این گفتار،«تشبیه
از پیوندی است که گویندهی سخنور بین یک
شبه در نظر گرفته میشود در مشبهبه باید
ذهن ما نیز این برتری و تعالی (به تصویر صفحه مراجعه شود)
مشبهبه را پذیرفته است.
این تناسب دگرگون شود و به جای برتری و
اختلاف وجه شبه را با وجود یکی بودن
مشبهبه بهتر توضیح میدهد:نیرنگ چرخ چون گل رعنا در این چمن
ب)مشبهبه نیز ممکن است در موارد
(همان،ص 822)در مثال زیر شاعر هنگام
غنچه مانند کرده است:تشبیه دهانت نتوان کرد غنچه
دهان(مشبه انسانی)،به مشبهبه غیر
انسانی مانند شده است و صفت ادعایی
موجب تنزل سطح مشبه شده است:
منجلاب مانند شده است.
از مشبه است.
همواره با اغراق همراه است.
ادبی،جهت این اغراق متعالی و مثبت است
و مورد انتظار میان مشبه و مشبهبه است و
وجه شبه:نابود کردن و از بین بردن
وجه شبه:مزاحمت و آزار رساندن به
میان مشبه و مشبهبه صفتی مبتذل،زشت و
کراهتآور باشد و همچنین مشبهبه صفات
وجه شبه:لاغری و درازی(اغراق در
وجه شبه:نابود کردن و از بین بردن
این جوان نمکنشناس را مانند موشی،
فحش دادن است(قلتشن دیوان،
و در تحت فشار این یخه،که مثل کندی بود"