چکیده:
ورود اسلام به شبه جزیره عربستان و به دنبال آن گسترش این دین در میان قوم غیر عرب به ویژه ایرانیان با وقایعی همراه بود که شرح ظلم و ستم اعراب در ایران در منابع تاریخی چون تاریخ طبری مسعودی و زین الاخبار آمده است . خلافت عباسی و تاسیس بیت الحکمه در بغداد تاثیرات خاصی را در جهان اسلام گذاشت . ...
خلاصه ماشینی:
"در اینجا لازم است تذکر دهیم که قبل از مأمونکتبی چند از یونان به عربی برگردانده شده بود و کارمأمون ابتدا به ساکن نبود،چه ابن ندیم میگوید:اصطفنقدیم مترجم کتابهایی در کیمیا و غیره برای خالد بن یزیدبن معاویه،خلیفۀ بافضل و حکیم و بنی امیه بود و ابن بطریقدر دورۀ منصور دوانقی(قبل از مأمون)به دستور او کتبیچند از یونانی ترجمه کرده و پسر او ابو زکریا یحیی بنبطریق در خدمت سهل بن حسن کتبی را به عربیبرگردانده است و نیز حجاج بن یوسف بن مطر هندسۀاقلیدسی را ابتدا برای هارون الرشید از یونانی به عربیبرگرداند و بعد همین کتاب را با تجدیدنظر در آن به نامترجمۀ مأمونی تقدیم مأمون کرد و در دورۀ کارآراییبرمکیان فن سماع طبیعی ارسطو از طریق سلام بن ابرشبه عربی برگردانده شد.
از این دو کتاب گذشته بهنوشته یحیی بن عدی از قول ثاون الفهرست میگوید:اسحاق بن حنین رسالۀ سوفسطس با تفسیر امقیدورس راترجمه نموده است و خود یحیی بن عدی ترجمۀ رسالۀتیمائوس را اصلاح کرده است که البته در اینجا الفهرستنقل قولهایی از اقوال متعدد دارد که آنها شهادت میدهند بردیدن این ترجمهها که از کار افلاطون شده است،اما آنچهکه در الفهرست اهمیت دارد،این نقل و قولهای روایی ودیدههای دیگران نیست بلکه ترجمههایی است که خودابن ندیم دیده و مستقیما روایت میکند."