چکیده:
بدون شک یکی از علل مهم گسترش اسلام، دیپلماسی فعال و کارآمد پیامبر اسلام(ص) بوده است. سؤال این است که پیامبر اکرم (ص) در روابط بینالمللی از چه استراتژیهایی بهره گرفتهاند تا توانستند دیپلماسی کارآمدی را به صحنه ظهور برسانند؟ فرض اساسی مقاله این است که بین دیپلماسی فعال و کارآمد پیامبر اسلام و استراتژیهای اتخاذ شده از سوی آن حضرت در روابط دیپلماتیک رابطه معناداری وجود دارد. با لحاظ استراتژیهای پیامبر اسلام در روابط خارجی به عنوان متغیر مستقل و کارآمد بودن دیپلماسی پیامبر اکرم(ص) به عنوان متغیر وابسته و با استفاده از روش هرمنوتیک و فن تحقیق تاریخی ـ تحلیلی به تبیین استراتژیهای پیامبر اکرم در روابط دیپلماتیک (دعوت، صلح و جهاد) میپردازیم.
خلاصه ماشینی:
"راهبردهای پیامبر اکرم در مناسبات سیاسی سید محمد موسوی* چکیده: کلیدواژه: استراتژی پیامبر اکرم در مناسبات سیاسی الف) استراتژی دعوت در روابط خارجی اسلام، اصل دعوت به عنوان یکی از اصول اساسی مورد توجه و تاکید است و خداوند در یکی از آیات خطاب به پیامبر اکرم این اصل را چنین معرفی میکند: «قل یآ اهل الکتاب تعالوا الی کلمة سـوآء بیننـا و بینکـم الـا نعبـد الـا الله و لا نشرک به شیئا (آلعمران، آیه 64) بگو ای اهل کتاب، به کلمهای روی آورید که میان ما و شما یکسان است، جز خدای واحد را نپرستیم و چیزی را شریک حضرتش قرار ندهیم وغیر از خداوند کسی را ارباب و فرمانروایمان ندانیم.
رفتار سیاسی پیامبر اسلام(ص) در حوزة سیاست خارجی مبتنی بر دعوت بود و آن حضرت در روابط خارجی خود در آغاز رسالت و پس از تشکیل دولت اسلامی مدینه، بهویژه پس از سال ششم هجری، استراتژی صلح را دنبال کردند که بارزترین و ملموسترین نمود عینی آن، صلح حدیبیه بود.
جهاد با این معانی فاقد جنبههای نظامی است، اما جهاد در معنی خاص، جنگ مقدس یا جنگ برای دین و در راه حق است که در قرآن کریم بیشتر از واژه «قتال» استفاده شده است مانند: ولا تقولوا لمن یقتل فی سبیلالله اموات بل احیاء و لکن لا تشعرون (بقره ، آیه 154) و مگویید آن کسان که به راه خدا کشته میشوند، مردگانند نه که زندگانند ولی شما در نمییابید.
پیامبر اسلام(ص)، از جهاد به معنی جنگ در راه خدا و با انگیـزهای الهـی و انسانـی بــه عنـوان ابــزاری در جهت دیپلماسی برای وادار کردن متجاوز زورگو به استفاده از شیوههای منطقی و معقول بهرهگرفته است."