چکیده:
بدون توجه به انگیزه تهیهکنندگان ایرانی اولین قطعنامه خاورمیانه عاری از سلاحهای کشتارجمعی که در زمان شاه در سال 1974 در مجمع عمومی ملل متحد به تصویب رسید، در شرایط و محیط سیاسی فعلی جهان و خصوصا بعد از جنگ سرد، ایده ایجاد مناطق عاری از سلاحهای کشتار جمعی منطق و توجیه خود را در راستای ارتقاء صلح و امنیت بینالمللی پیدا کرده است. در مقاله حاضر دلایل و استدلالهایی برای ارائه پنج گزاره ارائه شده است: دو گزاره اول در مورد ارزش و سودمندی مناطق عاری از سلاحهای کشتار جمعی از نقطهنظر اعتمادسازی بین دولتهای مربوطه و ارتقاء امنیت در آن منطقه به خصوص و سه گزاره بعدی در مورد پیشینه (زیر سوال رفتن وجاهت قانونی تمدید نامحدود معاهده NPT در سال 1995) و آینده ایده ایجاد منطقه عاری از سلاحهای کشتار جمعی در خاورمیانه میباشد. این گزارهها عبارتند از: 1. ایجاد مناطق عاری از سلاح هستهای خون جدیدی است که حیات معاهده NPT به ویژه ارکان اساسی آن که خلع سلاح هستهای و منع اشاعه است، بدان وابسته و نیازمند است. 2. گروههای جامعة مدنی، بخشهای سیاستگذاری و دولتها نیازمند آموزش و یادآوری دائمی، و اقدامات خلاقانة متقابل هستند تا نیاز مبرم بشر به خلع سلاح هستهای و عدم اشاعه آن که بود و نبود بشر در روی کرة زمین بدان وابسته است به خوبی درک شود. 3. نظر غالب در جهان عرب این است که تمدید نامحدود NPT در سال 1995 دارای اشکالاتی بوده است که باعث افزایش بیاعتمادی به کشورهای دارای سلاح هستهای و غرب، به طور اعم، و ایالات متحده آمریکا و اسراییل، به طور اخص، در زمینه مسائل امنیتی منطقهای و جهانی شده است. 4. ایجاد منطقة عاری از سلاحهای کشتارجمعی در خاورمیانه بر فرآیند صلح عادلانه در جریان درگیریهای اعراب و اسراییل تاثیر مستقیم دارد و به صورت بالقوه میتواند مشوق اسراییل برای دست برداشتن از لجاجت و پذیرش بیشتر این فرآیند باشد. 5. در شرایط کنونی که برنامة هستهای ایران به موضوعی مناقشهبرانگیز بینالمللی تبدیل شده و پیشرفت معناداری در روند منازعات اسرائیل و فلسطین حاصل نگردیده است، فرصتی برای پیشبرد ایدة به ظاهر غیرعملی و آرمانی ایجاد منطقه عاری از سلاح هستهای به وجود آمده است.
خلاصه ماشینی:
"آنها معتقدند همان گونه که موضع اتحادیهء عرب در مباحث مربوط به اجلاس بازنگری سال 5002 نشان میدهد،قدرتهای بزرگ به خصوص ایالات متحدهء آمریکا و سایر کشورهای دارای سلاح هستهای که بر روی اسراییل نفوذ دارند،در واقع با تصویب قطعنامه ایجاد منطقه عاری از سلاحهای کشتار جمعی در خاورمیانه موجبات فریب جمعی را فراهم آورند تا با تمدید نامحدود معاهده،موافقت نمایند و آن دسته از کشورهای عربی را هم که تا سال 5991 به NPT نپیوسته بودند مجاب کنند که این کار را انجام دهند.
به این ترتیب،اسراییل تنها کشور خاورمیانه است که تاکنون به NPT ملحق نشده است و همچنان با اراده جامعه بین المللی(که در قطعنامه خاورمیانهای کنفرانس بازنگری سال 5991 منعکس شده است)و نیز 62 قطعنامه مجمع عمومی و قعطنامه شماره 786 شورای امنیت سازمان ملل که خواستار ایجاد منطقهای عاری از سلاحهای کشتار جمعی در خاورمیانه شده است،بیاعتنایی میکند.
تا آنجایی که به منطقه عاری از سلاحهای هستهای در خاورمیانه مربوط میشود،باید توجه داشت اکنون که به دلیل فشار غیر موجه ایالات متحده علیه ایران و سوء استفاده از مکانیسم بین المللی سازمان ملل آمریکا اصرار دارد،ایران گناهکار فرض شود تا زمانی که بیگناهی خود را اثبات کند،از نظر ایران،اتخاذ موضعی فعالتر در فرآیند ایجاد منطقهای عاری از سلاحهای هستهای در خاورمیانه،میتواند شیوهای تلویحی برای اثبات صلحآمیز بودن برنامه انرژی هستهایاش باشد."