چکیده:
روشمند بودن تفکر استاد مطهری را باید یکی از مهمترین رازهای موفقیت علمی او دانست. تبیین ویژگیهای روشمندی تفکر استاد، هم گوشهای از رمز و راز موفقیت ایشان را بیان میکند و هم راه پیروی محققان و دانش پژوهان را از ایشان، هموارتر مینماید. این مقال میکوشد بعضی از مهمترین عناصر روشی در کلام پژوهی استاد را بیان نماید. بررسی موضوعات ذیل، محور عمده این تحقیق میباشد: موضوع محور یا مسئله محور بودن استاد در مطالعات کلامی، استفاده استاد از مبانی و موازین علمی و مبتنی بودن مسئلهشناسی ایشان بر نظام جامع نگر، تاکید بر ضرورتهای دینی و اجتماعی در تشخیص مسائل کلامی، جایگاه آسیبشناسی در روش کلام پژوهی استاد، و سرانجام مهمترین درس روششناسی کلامی استاد.
خلاصه ماشینی:
بررسی موضوعات ذیل، محور عمده این تحقیق میباشد: موضوع محور یا مسئله محور بودن استاد در مطالعات کلامی، استفاده استاد از مبانی و موازین علمی و مبتنی بودن مسئلهشناسی ایشان بر نظام جامع نگر، تاکید بر ضرورتهای دینی و اجتماعی در تشخیص مسائل کلامی، جایگاه آسیبشناسی در روش کلام پژوهی استاد، و سرانجام مهمترین درس روششناسی کلامی استاد.
وی در مقدمه کتاب عدل الهی مینویسد: این بنده از حدود بیست سال پیش که قلم به دست گرفته مقاله یا کتاب نوشتهام تنها چیزی که در همه نوشتههایم آن را مورد هدف قرار دادهام حل مشکلات و پاسخ گویی به سوالاتی است که در زمینه مسائل اسلامی در عصر ما مطرح است.
باری آنچه در رویه استاد مطهری بود، انسجام و هماهنگی اجزاء اندیشه او با یکدیگر بود با این نگاه است که فلسفه، کلام، تفسیر، اقتصاد، فقه و سایر علوم دیگر با یکدیگر از هماهنگی خاصی برخوردار میشود و اسلام را به عنوان یک دین جامع که حلال مشکلات همه اعصار است میپذیرد و از عقل به عنوان حجت باطنی استمداد جسته تا در پرتو وحی به حقایق الهی برسد.
استاد در آغاز کتاب انسان و سرنوشت، تعلق مسئله به گستره خاص از علوم را با عنوان ردیف مسئله مورد توجه قرار میدهد و مینویسد: مسائل علمی و فلسفی هر کدام ردیف خاصی دارند که از طریق موضوعات آنها و یا از طریق هدف و نتیجهای که از یاد گرفتن آنها حاصل میشود تعیین میگردد.