چکیده:
گرفته شده است.مقالهء پیشرو،به مطالعهء تأثیرات جنبش فکری و فلسفی روشنگری در قرن هجدهم میلادی و اندیشههای ملهم از آن،بر نحوهء شکلگیری ساختار حکومت جدید در غرب میپردازد. در ذیل این بررسی نظری،آراء سیاسی منتسکیو،فیلسوف فرانسوی و یکی از چهرههای شاخص اندیشه سیاسی جدید،به صورت مطالعهء موردی،در پرتو تأثیرات جنبش یاد شده،مورد توجه قرار میگیرد.ویژگیهای جنبش روشنگری با جلوههای عقلگرایی،حقوق طبیعی و نقد استبداد سیاسی بروز یافتند و به برپایی رژیمهای سیاسی جدید بر مبنای آزادی،مدارا و تأئید حقوق فردی منجر شدند.کتاب روح القوانین منتسکیو،رویکرد جدید تجربی و جامعه شناختی به عرصهء سیاست را جایگزین شیوههای کلاسیک کرد و از این طریق راه پیشرفت اندیشهء سیاسی مدرن را هموار ساخت. مقالهء حاضر،به توضیح و تفسیر نظریه سیاسی منتسکیو،بهویژه در ارتباط با تفکیک قوا،حقوق فردی و آزادیهای سیاسی میپردازد و تأثیر این افکار را در محدود کردن استبداد سیاسی و حکومتهای خودکامه در عصر جدید مورد سنجش قرار میدهد.در این مقاله،به منظور تبیین ماهیت نظریههای سیاسی،از نظریهء توماس اسپریگنز،تحت عنوان«فهم نظریههای سیاسی»بهره
خلاصه ماشینی:
"منتسکیو در واقع اشرافزادهای محافظه کار محسوب میشود که تحت تأثیر فضای جدید و متأثر از مؤلفههای فلسفی زمانهاش با کنکاش در جوامع بشری تلاش نمود پاسخی شایسته برای نیازهای فرا روی جامعه خود-که همان ساختار مناسب و کارآمد قدرت سیاسی بود-بدست آورد.
نامههای ایرانی به شکل انتقادی بازگو کننده وضعیت اقتصادی،سیاسی و اجتماعی زمانه منتسکیو است به گونهای که حتی طبقه حاکم در فرانسه نیز مورد انتقاد و تمسخر قرار میگیرد و در این رابطه موسکا براین باور است که«این کتاب موفقیت زیادی در میان طبقه حاکم که بیش از همه مورد تمسخر قرار گرفته بود کسب کرد و این خود ناشنه انحطاط آن بود زیرا یک طبقه حاکم نیرومند و مطمئن به مشروعیت حاکمیت خود هرگز اجازه نمیدهد که آلت تمسخر واقع شود.
علیرغم وجود ضعفها و آشفتگی و بیانسجامی مطالبی که خواننده با آن دست به گریبان میشود درباره آرای منتسکیو میتوان گفت:نخست اینکه«نفوذ و تأثیر او عظیم بوده است،دوم اینکه پس از ارسطو او نخستین کسی بوده که رسالهای منظم و روشمند دربارهء سیاست نوشته است،سوم اینکه پایه رساله او حقایق(ولو تحریف شده) تاریخی است،نه قانون طبیعی،چهارم اینکه با این همه،به فرضکه روح القوانین ساختی داشته باشد،مشاهده این ساخت دشوار است.
»81 در واقع باید یادآور شد که این عصر روشنیابی است که با توجه به رویکردهای جدید فکری خود فصل نوینی را در جهت تبیین و توضیح روابط سیاسی و اجتماعی گشود.
»44این منظر در واقع به منتسکیو اجازه میدهد به بررسی رفتارهای اجتماعی گوناگون بشری در جوامع مختلف بپردازد و براساس قوانین فیزیکی مورد نظرش علت رفتار متفاوت افراد و گروهها را در جوامع گوناگون، مورد کنکاش قرار دهد هرچند که او بر این اعتقاد بود که«طبیعت همه را یکسان و مساوی خلق کرده است."