چکیده:
براساس قانون RCRA آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا که آییننامه مربوط به مدیریت پسماندهای زیانبار را تدوین کرد.بر اساس این قانون این مواد باید یکی از ویژگیهای قابل اشتعال،خورنده،فعال بودن،دارای خاصیت انفجاری و سمی را دارا باشند.وقوع حوادث ناشی از آلودگی سواحل،رودخانهها،خورها و خلیجها به پسماندهای شیمیایی و خطرناک در جهان کم نیستند.پسماندهای شیمیایی و صنعتی حاصل تغییر و تحول در رشد و توسعه صنعتی کشورها هستند.مخاطرات حاصل از نگهداری،جمعآوری و حمل و نقل مواد زائد خطرناک،در سطح دنیا باعث گردید تا کشورهای اروپایی در سالهای 8791 و 4891 دستورالعملهایی را به منظور پیشگیری از آسیبهای جدی بر انسان و محیط زیست تدوین نمایند.کشورهایی مانند بریتانیا در سال 0791،آمریکا در سال 0891( RCRA و آلمان در سال 0891 و فرانسه در سال 5791 از جمله کشورهایی بودند که در زمینه نحوه مدیریت پسماندهای شیمیایی قوانینی را وضع نمودند.در این مقاله علاوهبر شناخت پسماندهای شیمایی،به روشهای نگهداری و جابجایی آنها با تکیه بر مقررات بینالمللی پرداخته شده است.این مقاله که از نوع مروری بوده،با بررسی نسبتا کامل متون معتبر خارجی و داخلی و همچنین مقالات علمی،میتواند راهکارهای علمی و عملی خوبی را پیشروی سازمانهای مسئول،به منظور پیشگیری از حوادث احتمالی ناشی از نگهداری و حملونقل پسماندهای شیمیایی و خطرناک قرار دهد.همچنین قوانین مرتبط با نگهداری و حملونقل مواد زائد خطرناک به همراه علائم هشدار دهنده که مورد توافق جامعه بینالمللی است،ارائه خواهد شد.پسماندهای شیمیایی و سمی ممکن است به اشکال جامد،مایع و گاز باشد که مدیریت نگهداری و جابجایی آنها کاملا با یکدیگر متفاوت است.قابلیت اشتعال،خطر انفجار،ایجاد گرد و غبار در محیط و پراکندگی آنها توسط باد یا هواکشها،قابلیت اشتعال،مراقبتهای آتشنشانی،اثرات سوء بر پوست،مخاط و چشم و خواص چسبندگی از ویژگیهای پسماندهای شیمیایی است که باید باتوجه به شکل پس ماند،ضوابط لازم در مدیریت آنها مورد توجه قرار گیرد.آشنایی با علائم هشداردهنده،رعایت ایمنی،برچسبها و کانتینرهای مناسب جهت حفظ و نگهداری مواد تابع قوانین خاص است.یکی از این قوانین،دستورالعمل سوسو( SEVESO )است.شکل مواد در انتخاب روش نگهداری و حملونقل آنها بسیار نقش دارد.انبارداری پسماندهای شیمیایی و سمی،جزئیات قانونی و مرتبط با انتقال برون مرزی،مقررات حاکم بر پسماندها،بستهبندی،برچسبزنی، طراحی کانتینرهای حملونقل،انتقال جادهای و دریایی و یا راهآهن و تمهیدات لازم برای پیشگیری از وقوع حوادث از مطالب مهم این مقاله است.با توسعه صنعتی کشورها و بالا رفتن حجم مبادلات تجاری،تولید پسماندهای شیمیایی و سمی افزایش چشمگیری داشته است.لذا درک اهمیت موضوع،بسیار حائز اهمیت بوده و لازم است مسئولین امور،به منظور کاهش مخاطرات احتمالی و حوادث ناگوار ،که در دیگر کشورها تجربه شده است،این موضوع را جدی گرفته و آموزشهای لازم را فرا گیرند.
خلاصه ماشینی:
"این مقاله که از نوع مروری بوده،با بررسی نسبتا کامل متون معتبر خارجی و داخلی و همچنین مقالات علمی،میتواند راهکارهای علمی و عملی خوبی را پیشروی سازمانهای مسئول،به منظور پیشگیری از حوادث احتمالی ناشی از نگهداری و حملونقل پسماندهای شیمیایی و خطرناک قرار دهد.
باتوجه به مشکلات ناشی از مواد زائد شیمیایی و خطرناک،تدوین استراتژیهای کنترل،خصوصا در بندرگاه ها که مکان مبادلات تجاری با کشورهای مختلف میباشد و بکارگیری یک سیستم مدیریتی ملی در نگهداری و حمل و نقل این گروه از مواد بسیار حائز اهمیت است.
ب)تعریف گروه خبرگان مدیریت زیستمحیطی مواد زائد خطرناک2در سال 5891:موادی به غیراز مواد پرتوزا هستند که دارای خواص ترکیبی شدید،سمیت،قابلیت انفجار ،خورندگی هستند که برای انسان و محیط زیست به تنهایی و یا در حین نگهداری و حملونقل خطرناک هستند.
ظروف باید در مقابل جدول شماره 1-حداکثر غلظت آلاینده دارای سمیت EP (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 2-انبارکردن،جابجایی و نقل و انتقال مواد سمی (به تصویر صفحه مراجعه شود) آسیبدیدگی،نشت،خورندگی،تحمل فشار در حین حمل و نقل و واژگون شدن مقاوم بوده و امکان حمل مطلوب آنها توسط کارگران وجود داشته باشد.
باتوجه به مبانی و اصول مدیریت مواد زائد و خطرناک که ذکر گردید،نکات قابلتوجه در زمینه مدیریت پسماندهای شیمیایی به شرح زیر بیان می گردد: 1-به هنگام نگهداری و انتقال پسماندهای شیمیایی باید ضوابط بینالمللی و یا حداقل کشوری را رعایت نمود.
41-سنجش آلودگی،نشت،دما و دیگر پارامترهای مرتبط 51-آشنایی و آموزش پرسنل با مقررات و مقابله با حوادثبحث و نتیجهگیری پسماندهای شیمیایی خطرناک در زمره مواد زائد خطرناک بوده و نگهداری،جابجایی،نقل و انتقال و دفع آنها باید تحت ضوابط فوق میتواند منجر به حوادث و سوانح جبرانناپذیر گردد."