چکیده:
آگاه ساختن مردم از آثار اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی،مشارکت آنها در مدیریت پسماندهای شهری و روستایی میتواند تا حد زیادی از هزینههای اقتصادی آن کاسته و این نکته حضور مردم را پررنگتر مینماید. همکاری مردم در فرآیند تفکیک از مبداء صرفههای اقتصادی فراوانی را برای بخش خصوصی و مدیریت دولتی به همراه خواهد داشت.
در ایران روزانه بیش از 82 هزار تن زباله تولید میشود که از این مقدار 8/27 درصد(یعنی حدود 442 تن)آنرا کاغذ و 4/11 درصد(حدود 511 تن)را پلاستیک تشکیل میدهد که اگر بقیه مواد زائد را به تفکیک نام ببریم و به این مقادیر بیافزاییم،ارزش اقتصادی پسماندها نمایانتر خواهد شد.
در این بررسی به تجزیه و تحلیل اطلاعات و آمار بدست آمده از وضعیت تفکیک از مبدأ پسماندهای روستایی پرداخته میشود.این روستاها از مناطق مرکزی ایران با شرایط آبوهوایی و فرهنگی متفاوت انتخاب شده است.در این طرح 19 روستا از سه استان یزد، اصفهان و چهار محال بختیاری بصورت بلوکهای تصادفی انتخاب شد.روش نمونهگیری بصورت پرسشنامهای و در دو سطح خانوار و مسئولین دهیاریها بود.برای نمونهگیری از آنها حداقل 04 پرسشنامه در هر روستا برای خانوارها و یک پرسشنامه مربوط به آبادیها تکمیل گردید.
نتایج بدست آمده نشان داد که در حال حاضر در استان چهار محال بختیاری 4 درصد و در اصفهان 81 درصد طرح تفکیک از مبداء در روستاها انجام میشود اما روستاهای استان یزد تقریبا فاقد طرح تفکیک از مبدا میباشد.همچنین میزان مشارکت مردمی در جمعآوری، دفع و حمل زبالهها در آبادیهای سه استان متوسط میباشد که با اعمال شیوههای مختلف مانند آموزش آگاه کردن مردم از اهمیت بهداشتی و اقتصادی و زیست محیطی تفکیک از مبداء و همکاری در بازیافت مواد افزایش بافته و در مدت کوتاهی به حد مطلوب خواهد رسید.
خلاصه ماشینی:
"همچنین میزان مشارکت مردمی در جمعآوری، دفع و حمل زبالهها در آبادیهای سه استان متوسط میباشد که با اعمال شیوههای مختلف مانند آموزش آگاه کردن مردم از اهمیت بهداشتی و اقتصادی و زیست محیطی تفکیک از مبداء و همکاری در بازیافت مواد افزایش بافته و در مدت کوتاهی به حد مطلوب خواهد رسید.
در این جداول فراوانی و درصد انجام تفکیک از مبدا پسماندهای جامد در روستاهای سه استان و همچنین فراوانی و درصد پرداخت هزینههای مربوط به مشارکت آنها در جمعآوری، حملونقل و دفع پسماندها مشخص شده است.
جدول 4:فراوانی و درصد انجام تفکیک از مبدأ پسماندها در آبادیهای سه استان جدول 5:فراوانی و درصد دریافت هزینههای پسماندهای تولید شده از مردم (به تصویر صفحه مراجعه شود) بحث و نتیجهگیری: (به تصویر صفحه مراجعه شود) فرهنگ یازیافت مواد از قدیم در ایران مرسوم بوده ولی در سالهای اخیر این ارزشها نادیده گرفته (به تصویر صفحه مراجعه شود) شدهاند و این موضوع زیانهای غیرقابل جبرانی به نمودار 5:مقایسه فراوانی دریافت هزینههای پسماندهای تولید شده از مردم (به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 6:هزینههای دریافت شده از افراد برای مدیریت پسماندها در سه استان (به تصویر صفحه مراجعه شود) اقتصاد پسماندها وارد میسازد.
جداول شماره 1،2،3 و نمودارهای 1،2 و 3 که در قسمت نتایج ارائه شد میزان مشارکت مردم در فرآیند مدیرت پسماندها در روستاهای استانهای یزد ،اصفهان و چهارمحال و بختیاری را نشان میدهد و همانگونه که مشاهده میشود در سه استان میزان مشارکت مردم در سطح متوسط ارزیابی میگردد با توجه به پرسشنامههای تهیه شده تمام مردم ساکن در آبادیها برای داشتن مشارکت در این امر اظهار تمایل داشتند که میتوان با انجام مدیریت صحیح و اقدامات مناسب میزان مشارکت مردم را به سطوح بالاتر و موثرتری ارتقاء داد."