چکیده:
در این تحقیق به منظور تحلیل الگوی سینوپتیکی سیل بیست و هشتم مهر ماه 1382 که در استانهای گیلان و مازندران (بهویژه غرب آن) به وقوع پیوست، پس از بررسی شرایط جغرافیایی و ویژگیهای فیزیکی سواحل جنوبی خزر، با استفاده از دادههای آمار جوی روزانه و سه ساعته ایستگاههای سینوپتیک منطقه، آرایش سینوپتیکی الگو و روند آن در نقشههای وضع هوا از سطح زمین تا سطح 500 هکتوپاسکال در طی 8 روز متوالی مطالعه و بررسی گردید. بررسیهای انجام شده بر روی الگوی فوق نشان میدهد که وجود ناوه عمیق در شمال شرق اروپا و امتداد محور آن بر روی دریای خزر، موجب فرا رفت هوای سرد قطبی (C.P) از عرضهای شمالی بر روی دریای خزر گردیده است. حضور آنتی سیکلون مهاجر با کشیدگی شمال غرب ـ جنوب در غرب ناوه و سیکلون جبههای در شرق ناوه و در نتیجه هم جهت شدن حرکت آنتی سیکلونی آن با حرکت سیکلونی جلو ناوه نیز باعث تقویت آن گردیده است. از سوی دیگر حرکت نصف النهاری قابل ملاحظه جریانات سطوح میانی جو موجب تقویت تاوایی شده است. همزمانی عوامل مذکور و نیز تشدید حداکثر اختلاف حرارتی بین هوای سرد قطبی و سطح آب دریا در این فصل ( پاییز ) در منطقه، فاکتورهایی هستند که ایجادکننده بارش شدید و سیل آسای فوق میباشند. کلید واژه ها: الگوی سینوپتیکی، بارش پاییزی، دریای خزر، سیل.
خلاصه ماشینی:
"شرایط فوق باعث گردیده تا در این روز منطقه مورد مطالعه در زیر پشته رو به شمال بین کنتورهای 580 و 576 ژئوپتانسیل دکامتر
بررسی سه ساعته آمار جوی ایستگاههای سواحل خزری شرایط فوق را تأیید میکند به طوری که در این روز اکثر ساعات
و 5 درجه سانتیگراد و نیز جهتگیری جنوبغربی-شمالشرقی آنها مؤید این مطلب بوده و حاکلی از ورود جبهه سرد از سمت شمالغرب به منطقه مورد مطالعه میباشد که به
بر اساس نقشه سطح 500 هکتوپاسکال این روز(شکل 3)امتداد شمالشرقی-جنوبغربی پایین ناوه در اثر ریزش هوای سرد
ناوه در امتداد نصف النهار 41 درجه در شرق دریایسیاه بخوبی نمایانگرشرایط فوق بوده و باعث تغییر شرایط جوی منطقه مورد
باعث کشیدگی غربی-شرقی بخش شمالی ناوه و حرکت سریع آن به سمت شرق و شمال گردیده است و از سوی دیگر موجب
(1)در سطح 700 هکتوپاسکال نیز محور ناوه در امتداد نصف النهار 54 درجه از 5/51 تا 38 درجه عرض شمالی کشیده شده و از شرق دریایخزر و جنوبشرقی منطقه مورد مطالعه
آنتیسیکلون مهاجر به منطقه است به طوری که در شروع روز بیستم(ساعت 00)اکثر ایستگاهها در بخش غربی خزر هوای آرام
عبور تقریبا نصف النهاری از روی دریایخزر و اینکه در این زمان(مهرماه)اختلاف حرارتی بین هوای سرد قطبی و سطح آب
اگرچه این تحقیق صرفا یکی از الگوهای سینوپتیکی بارشهای سنگین سواحل خزری را بررسی کرده است اما نتایج آن یافتههای تحقیق خوشحال(1376)را در شرایط فوق تأیید میکند."