چکیده:
تاثیر راهبردهای سازماندهی، علامت گذاری و حاشیه نویسی و خلاصه کردن بر یادگیری مطالب
یوسفی مشهور مریم,سیف علی اکبر
هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر آموزش راهبردهای علامت گذاری و حاشیه نویسی، سازماندهی و خلاصه کردن بر یادگیری دانش آموزان دختر مقطع اول دبیرستان شهرستان کوچصفهان بوده است. به منظور دستیابی به این هدف از میان کلاس های موجود، چهار کلاس (جمعا 136 دانش آموز) به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند، سپس با استفاده از جایگزینی تصادفی، سه کلاس به گروه آزمایشی و یک کلاس به گروه گواه اختصاص یافتند. برای تعیین این که هر یک از گروه های آزمایشی، تحت آموزش کدام یک از راهبردهای یادگیری قرار گیرند از شیوه انتخاب ساده استفاده شد. پس از آن به هر یک از گروه های آزمایشی، طی هفت جلسه و هر جلسه به مدت یک ساعت و چهل و پنج دقیقه راهبردهای یادگیری آموزش داده شد (گروه گواه در طول این مدت هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد.) در این مرحله دو متن 1900 و 950 کلمه ای که از مجله های پیوند و رشد انتخاب شده بود، در اختیار آزمودنی ها قرار گرفت. از متن نخست آزمونی شامل 40 پرسش چهار گزینه ای و از متن دوم آزمودنی شامل 42 پرسش چهار گزینه ای استخراج شد. آزمون نخست پیش از آموزش راهبردهای یادگیری روی هر چهار گروه اجرا شد تا از همسانی گروه ها اطمینان حاصل گردد. از آزمون دوم به عنوان پس آزمون و به منظور مشخص کردن تاثیر متغیر مستقل بر گروه ها استفاده شد. داده های پس آزمون به کمک تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی شفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل تاثیر سه روش آزمایشی را بر سطح یادگیری دانش آموزان گروه های آزمایشی مورد تایید قرار داد، اما فرضیه مربوط به تفاوت میان راهبردهای یادگیری از نظر افزایش سطح یادگیری دانش آموزان مورد تایید قرار نگرفت. بر اساس این نتایج می توان استدلال کرد که هر یک از روش های نشانه گذاری و حاشیه نویسی، سازماندهی و خلاصه کردن در پیشبرد یادگیری دانش آموزان موثر واقع می شود. از نظر کاربردی می توان نتیجه گرفت که هر یک از روش های مورد بررسی در این پژوهش را می توان به عنوان وسیله ای برای افزایش سطح توانایی مطالعه و یادگیری دانش آموزان مورد استفاده قرار داد.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش حاضر سعی شده است تا تأثیر راهبردهای سازماندهی،علامتگذاری و حاشیهنویسی و خلاصه کردن بر یادگیری مطالب بررسی شودبرای این منظور چهار فرضیه زیر مورد آزمون قرار گرفت: 1.
اختصاص کلاسها به عنوان گروههای آزمایشی و گواه به صورت تصادفی وبه شرح زیر انجام گرفت: گروه الف:آموزش راهبرد خلاصهنویسی گروه ب:آموزش راهبرد علامتگذاری و حاشیهنویسی گروه ج:آموزش راهبرد سازماندهی گروه د:گروه گواه ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش به شرح زیر بوده است: الف)متن شماره 1 با عنوان«نقش اولیا در گذراندن اوقات فراغت فرزندان» ب)متن شماره 2 با عنوان«شهابسنگها و بررسی آثار حیات در آنها» ج)آزمون شماره 1 شامل 40 سؤال چهار گزینهای بود که پژوهشگر از متنشماره 1 استخراج کرده بود.
آزمون تحلیل واریانس یکطرفه گروههای آزمایشی و گروه گواهبرای متغیر وابسته(میزان یادگیری مطالب)پیش از آموزش راهبردهای یادگیری (به تصویر صفحه مراجعه شود)براساس نتایج مندرج در جدول شماره 2 مقدار F محاسبه شده (F-0/56) بادرجات آزادی 3 و 132 در سطح a-0/05 معنادار نیست.
آزمون تحلیل واریانس یکطرفه گروههای آزمایشی و گروه گواهبرای متغیر وابسته(میزان یادگیری مطالب)پس از آموزش راهبردهای یادگیری (به تصویر صفحه مراجعه شود)براساس نتایج مندرج در جدول شماره 4 مقدار F محاسبه شده (F-9/44) بادرجات آزادی 3 و 131 در سطح a-0/01 معنادار است.
همچنین در جدول شماره 5 تفاوت میانگین گروه مورد آموزش راهبردخلاصه کردن با گروههای علامتگذاری و حاشیهنویسی،و سازماندهی بهترتیب با ارقام 1/2286 و 1/01758 نشان داده شد و تفاوت میانگین گروهسازماندهی با گروه علامتگذاری و حاشیهنویسی با رقم 0/52814 مشخصشد که هیچیک از آنها در سطح a 0/05 از لحاظ آماری معنادار نیست.