چکیده:
اشکال کارستیک بسیار تیپیک منطقه میباشند.در مجموع،فرسایش شدید کارستی،تکتونیک فعال،به همراه سیستم فرسایش پریگلاسیر نقش مهمی در تخریب و ناپایداری دامنههای منطقهی مورد تحقیق دارند.ساختار زمینشناسی منطقه،عمدتا از سازندهای رسوبی کارستیک میباشد که تحت عملکرد شدید نیروهای زمین ساخت،به شدت گسل خورده و با تراکم گسلی 1/70 کیلومتر در کیلومتر مربع(در انواع سنگ آهکها،دولومیتها و غیره)به صورت منطقهی تکتونیکی خرد و لهشده درآمده است. وجود تخلخل ثانویهی،بالا(تکتونیکی و مکانیکی و انحلالی)به صورت انواع گسلها،میکرو گسل،درز و شکافها،بویژه در انواع سنگ آهکها و دولومیتها،موجب نفوذپذیری زیاد و منجر به تسریع کارست شده است.غارها،انواع دولینها،درههای کارستیک،پنها و لاپیهها،جزو
خلاصه ماشینی:
"دکتر موسی عابدینی1 پژوهش در فرسایش کارستیک منطقه تکتونیزه شده درهدیز و دیوان داغی چکیده: ساختار زمینشناسی منطقه،عمدتا از سازندهای رسوبی کارستیک میباشد که تحت عملکرد شدید نیروهای زمین ساخت،به شدت گسل خورده و با تراکم گسلی 1/07 کیلومتر در کیلومتر مربع(در انواع سنگ آهکها،دولومیتها و غیره)به صورت منطقهی تکتونیکی خرد و لهشده درآمده است.
در منطقهی مورد تحقیق سازندهای کارستیک مانند انواع سنگ آهک و دولومیتها و نیز سنگهای تبخیری(ژیپس،مارنهای گچدار و نمکدار)که کاملا به انحلال حساسند و در حدود 09%از پیکرهی اصلی ارتفاعات منطقه را به خود اختصاص دادهاند.
-------------- (1)-رجائی و عابدینی(3831) (به تصویر صفحه مراجعه شود) دولینها: دولینها نیز جزو اشکال حاصل از انحلال کارستی در سنگهای کربناته منطقه هستند و پراکنش آنها در روی نقشهی توپوگرافی و شکل(2)مشخص شده است.
این درهها به صورت شعاعی در تمام دامنهها و ارتفاعات دیوان داغی در اثر انحلال شدید در مسیر شکستگیهای تکتونیکی و نواحی سست و درز شکافها و اتصال آنها به هم و نیز از طریق ریزش سقف آبراههها زیرزمینی به وجود آمده و توسعه یافتهاند.
در اثر بالا آمدن تدریجی منطقهی تحت عملکرد تکتونیک فعال و انحلال شدید سازندهای کارستیک بستر درهها توسط جریانات سیلابی و نیز تخریب مکانیکی آبهای روان،فضای درههای باریک و کاملا عمیق با کرانههای دیوار مانند(کورنیشدار)درحال توسعه و گسترش می باشند.
2-سازندهای کارستیک مقاوم(سنگ آهک و دولومیت)به دلیل سخت و شکننده بودن، تحت تاثیر عملکرد نیروهای تکتونیکی با پیدایش انواع گسل و میکروگسلها،درز و شیار دیاکلازها به صورت بخش تکتونیکی خرد و لهشده درآمده،و زمینهی نفوذ هرچه بیشتر آبهای حاصل از نزولات جوی را فراهم نموده است."