چکیده:
فرسودگی شغلی نشانگانی است که در پاسخ به فشار روانی مزمن و بیشتر در حرفه های خدمات انسانی پدید می آید و دارای سه بعد خستگی عاطفی،مسخ شخصیت،و نبود موفقیت فردی است که تحت تأثیر عوامل گوناگون فردی و موقعیتی پدید می آید.از عوامل مهمی که بر فرسودگی شغلی اثر می گذارد روش های مقابله تی با فشار و متغیرهای جمعیت شناختی است که این پژوهش به بررسی رابطه ی این عوامل با ابعاد سه گانه ی فرسودگی شغلی پرداخته است.برای این کار 300 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کردستان،به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ئی گزیده شدند و پرسش نامه ی فرسودگی شغلی مازلاک و مقیاس روش های مقابله ئی لازاروس برای ارزیابی فرسودگی شغلی و روش های مقابله ئی در آنان اجرا شد.یافته ها نشان داد که خستگی عاطفی و مسخ شخصیت،همبستگی منفی معناداری با روش مقابله ئی مسئله مدار،و همبستگی مثبت معناداری با روش مقابله ئ هیجان مدار دارد هم چنین همبستگی موفقیت فردی با روش مقابله ئی مسئله مدار مثبت و معنادار است،ولی با روش مقابله ئی هیجان مدار معنادار نیست.آزمونTنشان داد که پرستاران مرد به گونه ئی معنادار بیشتر از پرستاران زن روش مقابله ئی مسئله مدار را به کار می گیرند،اما تفاوت معناداری میان پرستاران زن و مرد در به کارگیری روش مقابله ئی هیجان مدار وجود ندارد.پرستاران مرد به گونه ئی معنادار،اما تفاوت معناداری میان پرستاران زن و مرد در به کارگیری روش مقابلهئی هیجانمدار وجود ندارد.پرستاران مرد به گونهئی معنادار بر این،پرستاران زن فرسودگی شغلی نشان دادند.افزون بر این،پرستارانی که شعبها هم کار میکردند بیش از پرستارانی که کار شبانه نداشتند فرسودگی شغلی داشتند. تفاوت معناداری به دست نیامد.یافتههای دیگر نشان داد که متغیرهای سن و پیشینهی کاری همبستگی منفی معناداری با فرسودگی شغلی دارد.سرانجام،یافتههای آزمون واریانس یک سویه نشان داد که تفاوت معناداری در مسخ شخصیت و موفقیت فردی پرستاران بر اساس نوع استخدام و بخش کاری وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
"جدول 1-آمارههای توصیفی متغیرهای سن و پیشینهی کار (به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 2-توزیع فراوانی پرستاران بر حسب بخش کاری (به تصویر صفحه مراجعه شود) بر اساس نقاط برش پرسشنامهی فرسودگی شغلی که سه سطح متفاوت(پایین، متوسط و بالا)را در نظر میگیرد،نمرههای به دست آمدهی آزمودنیها در سه بخش خستگی عاطفی،مسخ شخصیت،و موفقیت فردی دستهبندی شده است که نتایج در جدول 3 آمده است.
جدول 5-مقایسهی میانگین روشهای مقابله و ابعاد فرسودگی در آزمودنیها به تفکیک جنسیت (به تصویر صفحه مراجعه شود) برای بررسی همآیندی ابعاد فرسودگی شغلی با سن و پیشینهی کاری آزمودنیها، آزمون همبستگی گشتاوری پییرسون به کار رفت که نتایج آن در جدول 6 آمده است.
جدول 7-مقایسهی میانگین ابعاد فرسودگی بر اساس کار شبانه (به تصویر صفحه مراجعه شود) برای بررسی تفاوت میانگین ابعاد فرسودگی شغلی در دو گروه پرستاران همسردار و بدون همسر نیز آزمون t مستقل به کار رفت که نتایج آن در جدول 8 آمده است.
جدول 11-نتایج آزمون واریانس یک سویهی ابعاد فرسودگی به تفکیک وضع استخدامی (به تصویر صفحه مراجعه شود) افزون بر این،آزمون تعقیبی شفه نیز نشان داد که موفقیت فردی در پرستارانی که استخدام رسمی هستند به گونهئی معنادار از پرستانی که پیمانی و قراردادیاند بیشتر است.
نتایج به دست آمده از پرسشنامهی فرسودگی شغلی مازلاک و مقیاس استاندارد سنجش روشهای مقابلهئی لازاروس و فولکمن،که اعتبار و پایایی آنها تأیید شد،نشان میدهد که همبستگی ابعاد خستگی عاطفی و مسخ شخصیت،با روش مقابلهئی هیجانمدار مثبت و معنادار است."