چکیده:
حضور اکثریت و تکیه بر تودهء مردم از موارد مهمی است که حرف روز نظامهای حکومتی مبتنی بر دموکراسی امروز دنیا است،امری که در حکومت علوی کاملا مورد توجه و یکی از جلوههای ویژهء آن است.اکثریتی که در دموکراسیهای دروغین امروزی وسیلهاند و بدون آنکه خود بدانند از آنها استفادهء ابزاری میشود،در حکومت عدل علوی در سطحی وسیع و به معنای واقعی کلمه مورد اعتنا هستند و برای استمرار و اجرای حکومت باور شدهاند. آنچه در این مقاله به آن پرداخته شده است،حضور پرمعنای مردم در حکومت امام علی(ع) و احترام به کرامت و شأن انسانها با سهیم نمودن آنها در حکومت و دخالت در سرنوشت خودشان است؛نکتهای که میتوان در جایجای کتاب رهاییبخش نهج البلاغه آن را به وضوح مشاهده کرد. نتیجه حاکی از آن است که حکومت علوی علی رغم همهء توجهش به اکثریت،مشروعیت خود را از اکثریت کسب نمیکند،چرا که مطابق نص قرآن کریم و تعریفی که جامعهشناسان از مفهوم جماعت و انبوه خلق نمودهاند،اکثریت همیشه درست نمیگویند؛اما تحقق و اجرای حکومت نیازمند حضور اکثریت مردم است که حکومت علوی براساس ضرورت دین،واقعیت جامعه و مقتضیات زمان این حضور بهطور همهجانبه وجود داشته است.
خلاصه ماشینی:
"تزاحم بر دیگر شرایط زمامدار ترجیح داده میشود چنانکه علی(ع)قصد آن داشت که ابو موسی اشعری را که در زمان عثمان حاکم کوفه بود عزل نماید؛زیرا او را مورد اعتماد و خیرخواه نمیدانست،ولی مالک اشتر نزد آن حضرت آمده از ایشان خواست که ابو موسی را در سمت خود باقی بگذارد به این دلیل که مردم کوفه به حکومت او رضایت دادند و حضرت نیز پذیرفت.
2 پیامبر اکرم(ص)ولایت را بهطور صریح از آن علی(ع)میداند،لیکن در خصوص اعمال ولایت و به اجرا گذاشتن این حق الهی به آن حضرت دستور میدهد که تا زمانی که مردم پذیرای حکومتش نشدهاند،از به دست گرفتن قدرت و حکومت خودداری نماید و تأکید میفرماید که اگر مردم در مورد تو اختلاف کردند،آنان را به حال خودشان واگذار«طبق مبنای مشروعیت الهی،خواه انتخاب و اقبال مردم باشد و خواه نباشد،ولایت برای حضرت جعل و فعلیت داشت.
اما اگر قرار باشد که چشمانداز کلی جماعت و اکثریت را در نظام حکومت علوی ترسیم نمائیم باید گفت که دوران کوتاه حکومت امام مصداق جامع و الگویی ماندگار را از نظام سیاسی اسلام و حکومت حق و عدل پس از حکومت پیامبر(ص)بر جای گذاشت و امیر مؤمنان در همین فرصت کوتاه و علی رغم کارشکنیهای وسیعی که در استقرار و ثبات و کارآمدی حکومت وی انجام میگرفت و سه جنگ عمده بر او تحمیل شد،توانست نمونهای از حکومت دینی و مردمی را ارائه دهد که برای همیشه قابل تأسی برای همه کسانی است که خواهان اعمال قدرت بر مدار حق و عدالت،و حاکمیت اکثریت و توده مردم بر محور ارزشهای انسانی و دینی میباشند."