چکیده:
حق"دفاع از خود"از بدیهیترین اصول موردقبول همه اندیشمندان و بلکه همه انسانهاست بهگونهای که بسیاری از دانشمندان آن را فطری و ریشه آن را در سرشت آدمی میدانند.در این مقاله دفاع و علل و عوامل آن از منظر اسلام بیان شده و به مفهوم جهاد دفاعی در مقابل همجوم دشمنان در اسلام پرداخته شده است.چون جهاد دفاعی،دفاع از نظام اسلامی در مقابل حملات دشمنان است و آنها نیز با گردآوری تمام قوا در جهت مبارزه با اعتلای کلمهء الله میباشند ازاینروی بیشتر مواقع جنگ به صورت نابرابر اتفاق میافتد.در این مقاله اصول اساسی تحقق پیروزی در جنگهای نابرابر از منظر اسلام بررسی شده است.از:جمله اصول مذکور میتوان به ایمان،بصیرت،صبر،صدق،ذکر، توکل،شهادتطلبی،امدادهای غیبی،وحدت کلمه و اتحاد اشاره نمود که مورد بررسی واقع شده است تا ملاکی برای جنگهای آینده باشد.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین روح معنویت در لشگر اسلام همان عقیده بوده و از مهمترین اهداف پیامبر(ص)نیز یگانگی و تقویت این روح معنوی به شمار میرفت[مدیریت نظامی نبردها،ص 831] ارتباط میان آگاهی با پیروزی و عدم آگاهی با شکست که در آیه بدان اشاره شده حاکی است که مؤمنان به راه و هدف خود از جنگ با دشمنان اسلام اعتقاد و اگاهی عمیق دارند؛از اینرو،آگاهی آنان را ثابتقدم نگاه میدارد و بیست نفر آنها با دویست نفر از کفار برابری میکند،ازاینرو وقتی افراد خودساخته،ورزیده و قوی و با ایمان بسیار بالا همانند بسیاری از رزمندگان جنگ بدر درمیان سپاهیان اسلام باشد نسبت بین نیروهای اسلام و دشمن ده برابر خواهد بود،ولی هنگامیکه مسلمانان گرفتار ضعف زبونی و سستی شوند و در میان آنها افراد تازهکار و ناآزموده باشند،مقیاس سنجش نسبت دوبرابر خواهد بود که این نسبت را خداوند در آیه دیگر بیان کرده است که به اعتقاد برخی مفسرین این آیه پس از فتح مکه نازل شده است[مجمع البیان،ذیل آیه ان یکن] خداوند با ذکر وجود عنصر ایمان در جنگجویان پیامبر گرامی اسلام(ص)و نقش آن در پیروزی بر دشمن وعده داده است که اگر شما با جنگ و جهاد خداوند را یاری کنید، خداوند نیز شما را یاری کرده و گامهای شما را استوار خواهد کرد: یا ایها الذین امنوا ان تنصروا الله ینصرکم و یثبت اقدامکم [محمد،7]خداوند در این آیه روی ثباتقدم تاکید میفرماید،چرا که ایستادگی دربرابر دشمن مهمترین رمز پیروزی است[مکارم شیرازی، 7631،ج 12،624] از نمونههای قدرت روحیه معنوی اینکه بعضی از رزمندگان حتی بدون زره در مقابل دشمنان حضور مییافتند،بعضی باوجود کمی سن با دشمن جنگیده و گروه دیگری به رغم کمی تعداد خود در مقابل سپاه انبوهی میایستادند."