چکیده:
دربارهی زیباییشناسی اسلامی،بر خلاف زیباییشناسی غربی،تحلیل انتقادی چندانی صورت نگرفته است،مگر در خود آثار هنری.از این رو،بیشتر مطالعات توصیفی بوده است تا تحلیلی.در واقع اسلام،زبان رابطهای میان انسان و جهان بیان نمیکند و بیشتر امور با نماد بیان میشود.
در زیباییشناسی اسلامی،حالتی مشخص و نهایی از اثر هنری وجود ندارد که یک ارزش به شمار آید. نویسنده در این مقاله اشاره میکند که اصول اعتقادی اساسی در ساختارهای زیباییشناختی بیان هنری اسلام بر سه اصل استوارند:1)اصل تغییر پیوسته در عین ثبات:آثار اسلامی نشاندهندهی پیوستگی جهان آفرینش و در عین حال حرکت پیوسته است.ستارهها و صورتهای فلکی روی گنبدها یکی از نمونههای آن است.به این ترتیب، بیان هنری از طریق نماد راهی است برای ن زدیک شدن به معنویت و آرامش.از این رو،در هنرهای اسلامی از تلفیق تضادها هماهنگی کامل ایجاد میشود.2)اصل عدم قطعیت شناخت انسان:این اصل بر امکانناپذیری شناخت واقعیت و ذات مطلق دلالت دارد.3)اصل عشق:در اسلام عشق مبنای هستی است.هنرمندان نیز با تحسین به اثر خود مینگرند.
خلاصه ماشینی:
"نویسنده در این مقاله اشاره میکند که اصول اعتقادی اساسی در ساختارهای زیباییشناختی بیان هنری اسلام بر سه اصل استوارند:1)اصل تغییر پیوسته در عین ثبات:آثار اسلامی نشاندهندهی پیوستگی جهان آفرینش و در عین حال حرکت پیوسته است.
این مطالب ابتدا از طریق ترجمهی متنهای کلاسیک مانند متنهای افلاطون،ارسطو و اقلیدس شکل گرفت،و خیلی زود به دنبال این ترجمهها متنهایی عربی پدید آمدند که موجد ایدههایی نظری و عملی بودند که در دنیای هنر اسلامی به منابع کلاسیک تبدیل شده است.
22 از دیگر ویژگیهای تزئینی معماری«گسترش ساختارها»است که اعتقاد بر این است که اساس همهی دنیا و کل هستیاند،از قبیل الگوهایی که برخی شکلهای هندسی اصلی مشتق شده که نمادی هستند از روابط انسان و خداوند یا از برخی حرکتهای اساسی که تصور میشود شالودهی فرایندهای زمان و ساختارهای فضا را تشکیل میدهد.
این عدم قطعیت در صورتهای هنری و معماری بسیاری بیان میشود مثل آینهها،بازتابها و پنجرهها که در معماری اسلامی فراوان یافت میشوند.
مشکلشناسی مدرن شدن امروزه سؤال مهم این است که آیا هنوز هم میتوان دربارهی زیباییشناسی اسلامی صحبت کرد،و آیا رویکرد زیباییشناختیای که ریشه در سنت و شیوههایی از زندگی دارد کخه میتواند ادامهی حیات دهد و در فعالیتهای هنری نقشی داشته باشد.
D. Disseration(Erlangen: Erlangen University,1983);Idries Shah,The Way of the Sufi(Middlesex:Penguin Books, 1968);Le Mesnevi,Mevlana Jalaludin Rumi,trans Veled Celebi Izbudak(Istanbul:MEB Sark-Islam Klasikleri,1966);Henry Corbin,Avicenna and the Visionary Recital(New York:Routledge and Kegan Paul,1960);Henry Corbin,Creative Imagination in the Sufism of Ibn Arabi(Princeton:Routledge and Kegan Paul,1969)."