چکیده:
بازیافت بخشی از زبالههای و نیز آثار کلی سیاستهای اقتصادی و زیستمحیطی را بر روی آنها فراهم میآورد.در این نوشته پس از معرفی جدول داده-ستانده اصلی و پیشینه آن،نحوه کاربرد کلی تحلیل داده-ستانده را در ارزیابی مسائل زیستمحیطی مرور میکنیم و در پایان به نتیجهگیری و ارائه پیشنهاد در جهت تدوین چنین الگویی در اقتصاد ایران میپردازیم. تحلیل داده-ستانده دستاورد اصلی وسترگ واسیلی لئونتیف است که بهعنوان یکی از پیشرفتهای اساسی علم اقتصاد قرن بیستم منظور شده و به خاطر آن جایزه نوبل در اقتصاد سال 1973 را نصیب او کرده است.تحلیل داده-ستانده از سویی ریشه در«تابلوی اقتصادی» فرانسواکنه و از سوی دیگر ریشه در تحلیل«تعادل عمومی»لئون والراس دارد. جدول داده-ستانده ابزار مفیدی برای مطالعه ارتباط متقابل بین فعالیتهای اقتصادی است.این جدول در اصل برای تحلیل و سنجش جریانهای داد و ستدی بین بخشهای تولیدکننده و مصرفکننده اقتصاد ملی تدوین یافت.اما به زودی و با موفقیت برای مطالعه اقتصاد منطقهای و بنگاههای بزرگ اقتصادی و همچنین تحلیل روابط اقتصادی بینالمللی و بالاخره ساختار اقتصاد جهانی نیز بسط یافت الگوی داده-ستانده برای در برگرفتن پیامدهای زیستمحیطی ساختار اقتصادی،امکان پیشبینی انتشار پسماندها و زواید و زبالهها و همچنین فعالیتهای
خلاصه ماشینی:
"برای دستیابی به اطلاعات لازم دربارهء آثار زیستمحیطی فعالیتهای اقتصادی در سطح کلان،باتوجه به اینکه در حال حاضر نظام حسابهای ملی بهعنوان سیستم جمعآوری اطلاعات و آمار اقتصادی مورد استفاده قرار میگیرد،به نظر میرسد که الحاق حسابهای زیستمحیطی از طریق تدوین جدول داده-ستانده بسط یافته،راهکاری عملی است که باتوجه به امکانپذیری فنی،میزان معقول هزینه جمعآوری دادههای لازم و سطح کاربردی آن،از قابلیت قابلملاحظهای برخوردار است.
باتوجه به این سه قطب،کنه الگوی ساده و ایستایی را تدوین میکند که در چارچوب مفروضات خود میتواند تا بینهایت بازآفرینی شود که همان زیگزاگ یا جدول معروف کنه است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) برای سادگی میتوان جریان مخارج بین سه طبقه ذکر شده را به صورت شکل زیر نشان داد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول اقتصادی کنه را میتوان به صورت جدول داده-ستانده زیر نیز نشان داد:1 (به تصویر صفحه مراجعه شود) از کل محصول(ثروت تولید شده توسط زمین)در دورهء پیش به میزان 5 میلیون فرانک، مبلغ 2 میلیون فرانک برای ضروریات و سرمایهگذاری طبقه مولد در طی یک سال به کار میرود که در جدول به صورت پرداخت بخش کشاورزی به بخش کشاورزی نمایانده شده است.
بنابراین،براساس روش معمول در الگوی داده-ستانده،میتوان به در دست داشتن ماتریس ضرایب فنی که ساختار صنایع و همچنین ایجاد زباله و بازیافت را به دست میدهد،و همچنین با معلوم بودن تقاضای نهایی به محاسبه مقدار X پرداخت: X-A-1Y و از این طریق اطلاعات لازم دربارهء تولید پسماندها و بهطور کلی آثار فعالیتهای اقتصادی بر محیط زیست را دست کم در زمینه بازیافت و تولید زباله معین کرد."