چکیده:
توجه بسیاری از قدرتهای جهان در قالب توافقنامه بارسلون و نیز نشست هشت گروه صنعتی جهان در موضوع طرح خاورمیانه بزرگ میتواند انگیزه شایستهای برای که رهبران مسلمان در منطقه خاورمیانه عربی و آسیای میانه و مرکزی به وجود آورده تا در ترتیبات منطقهای و همکاریهای کشورهای همسایه دور و نزدیک خود امکان همگرائی و اتحاد متقابل را به وابستگی به کشورهای سلطهگر و فرامنطقهای ترجیح دهند.این مقاله براساس رویکرد همگرایی منطقهای و در راستای افزایش سطح وابستگی و امنیت متقابل کشورهای عضو پنج منظومه آسیای جنوبغربی و جستجوی محور اتصال آنان صورت گرفته و تلاش دارد تا در قالب شناخت مؤلفههای مؤثر محیط منطقهای و اولویتبندی منظومههای مؤثر در این محیط راهکار و الگوی امنیتی مطلوبی را ارائه دهد تا در تناسب با نیازها و منافع حیاتی کشورهای عضو امکان تقویت و ارتقاء این همکاری تا یک اتحاد راهبردی را رقم زند این تحقیق با این هدف و پاسخ به این سئوال که آیا امکان پیادهسازی یک الگوی همگرایی منطقهای در آسیای جنوبغربی وجود دارد یا خیر مطالعات خود را در قالب یک روش تحقیق توصیفی-تاریخی و تحلیل کیفی مؤلفه های محیط فراهم آورد.
خلاصه ماشینی:
"فقدان همبستگی تاریخی و شکنندگی موجود در روابط امنیتی نیز از جمله مواردی است که انجام یک تحقیق را در نهادینهسازی روابط ایران با کشورهای منطقهای ضروری مینمایاند بدبینی و سوی ظن در روابط متقابل کشورهای این منطقه افزایش یافته و الگوی سیاستهای جمهوری اسلامی معطوف به نهادسازی منطقهای گردد و مسائلی همچون اختلافات مرزی قومی فرهنگی و سرزمینی در تعامل با کشورهای آسیای جنوب غربی نادیده گرفته شده و در سر فصل واقع نباشد.
هرچند منافع ملی،امنیت ملی و تأمین حقوق ایران در مسائل سیاست خارجی و ارتقای موقعیت ایران در منطقه برای همه دولتمردان مهم است و همه بدنبال حفظ امنیت و کسب منافع بیشتر هستند،اما نگرش و رویکردهای متفاوتی نسبت به تحقق آن وجود داشته است که با بررسی تجربه سه دهه گذشته،رویکردهای جمهوری اسلامی ایران به نظام بین المللی را به دو رویکرد طبقهبندی نموده:1-رویکرد تعاملی-2-رویکرد تقابلی بعد از پایان جنگ عراق،ایران رویکردی تعاملی نسبت به نظام بینالملل اتخاذ کرد که نتیجه آن تنظیم سند چشمانداز بیست ساله ایران است که به صراحت در آن قید شده است که ایران با ابزار تعامل سازنده و مؤثر با جهان،در بیست سال آینده به کشوری توسعه یافته با جایگاه اول علمی،اقتصادی و فناوری در منطقه تبدیل خواهد شد."