خلاصه ماشینی:
"حال با توجه به تجزیه و تحلیل بالا بایستی دید که ایران برای صادرات کالاهای غیر نفتی خود کجای این تقسیمبندی جهانی قرار میگیرد و چگونه میخواهد در این بازی بزرگ جهانی ایفای نقش کند؟با توجه به این موضوع که ایران یکی از مستقلترین کشورهای جهان سوم است نمیباید استقلال خود را فدای منافع تجاری کند،و از طرف دیگر سایر کشورهای پیشرفته صنعتی نیز نمیخواهند که ایران بعنوان یک الگوی مستقل با تکیه به خود در صحنه جهانی به ایفای نقش بپردازد،باعث میشود که در مورد صادرات ایران با علم و شناخت کامل به صحنه جهانی وارد شود و کار از ابتدای آن بدست کاردان سپرده شود و الا صادرات تیغ دو دمی است که میتواند در همان حال که گردن دشمن را میبرد،سر خود انسان را نیز از تن جدا کند.
تولیدکنندگان ملی کشور خارجی کدامند؟آیا کالا از جای دیگر هم به کشور خارجی وارد میشود؟در صورتی که کالا منحصربهفرد است،کالاهای جانشین کدامند؟کشورهای دیگری که این کالا را به کشور موردنظر صادر میکنند با چه قیمت و چه شرایطی آن کالا را میفروشند؟آیا هزینههای تولید در داخل کشور و هزینههای حمل و نقل و بازاریابی به ما اجازه میدهد که این کالا را به قیمت بازار در کشور موردنظر به فروش برسانیم و یا آنکه لازم است برای خارج کردن رقبا از دور رقابت به یک برنامهریزی درازمدت مبادرت کنیم؟ در هر صورت بایستی به یک موضوع که متأسفانه در کشورهای جهان سوم کمکم دارد جای خود را باز میکند،و آن صادرات به هر صورت و به هر قیمت برای تحصیل ارز است،کاملا خاتمه داد."