چکیده:
خطای اندازهگیری بهطور عام در همه رشتههای علوم مشاهده میشود. روشهای ارزشیابی خطای اندازهگیری از سوی روانشناسان توسعه یافته است و کاربرد امروزه در بیشتر علوم به چشم میخورد.یکی از ویژگیهای مهم ابزار اندازهگیری برای کاهش خطا در جمعآوری اطلاعات خام در تربیت بدنی و سایر علوم،پایایی آماری آنهاست.پایایی از نظر علمی،نسبت واریانس بدون خطا بر کل واریانس یک دسته نمرات است و معمولا با ضریب همبستگی محاسبه میشود.در مقاله حاضر دو نوع پایایی مورد بررسی قرار گرفته است: 1-پایایی زمانی آزمون در کاربردهای متعدد. 2-ثبات درونی. نوع اول از طریق محاسبه ضریب همبستگی بین تکرارهای آزمون با روشهای همبستگی و یا تحلیل واریانس در نمرههای تکراری و نوع دوم توسط روشهای دو نیمه کردن کودر ریچاردسون و بالاخره ضریب آلفا ارزشیابی میشود. عینیت نیز که پایایی بین آزمایشگران همتراز است و رابطهء نزدیکی با پایایی دارد موضوع دیگر مقاله است.این مبحث نشان میدهد که برای محاسبه عینیت کموبیش از همان روشهای محاسباتی پایایی استفاده میشود.
خلاصه ماشینی:
"برای اثبات این نظریه میتوان از این فرمول استفاده کرد: واریانس نمرههای بدون خطای اندازهگیری/واریانس کل نمرهها-پایایی واریانس نمرههای بدون خطا به شرح زیر قابل محاسبه است: واریانس اشتباهات اندازهگیری-واریانس کل نمرهها-واریانس نمرههای بدون خطا یا به زبان آماری: اسکن به این ترتیب،مشاهده میشود که هرچه مقدار واریانس خطا کوچک شود مقدار پایایی افزایش خواهد یافت2(سپاسی،1376)(1).
میزان پایایی یا توافق بین دو آزمایشگر مختلف یا بیشتر(این مورد میتواند به صورت عینیت هم تفسیر شود)و یا نتایج حاصل در دو اندازهگیری متفاوت با ضریب استفاده از ضریب کاپا تعیین میشود.
3)روش فرمهای موازی1:در صورتی که دو شکل کاملا موازی از یک آزمون برای اندازهگیری یک متغیر موجود باشد،برای جلوگیری از یادگیری و حافظه آزمودنیها در دو بار اندازهگیری میتوان این دو آزمون را دو زمان نزدیک به یکدیگر در یک آزمودنی به اجرا درآورد و همبستگی بین آنها را به عنوان پایایی آزمون موردنظر تفسیر کرد (گی2،1981-ص 118-119)(12)زیرا آزمونها در همه ویژگیها به جز نوع سؤالات که همگی یک متغیر را اندازهگیری میکردند(ثبات درونی)مشابه بودهاند(مشابه بودن دو آزمون قابل اثبات آماری است و بعدا به آن اشاره خواهد شد.
این پرسشنامه را 30 نفر از جامعه هف کامل کردهاند و نتایج زیر به دست آمده است: ?St2 -جمع واریانس همه سؤالات(موارد)-18 Sx2 -واریانس نمرههای آزمودنیها از آزمون-24 N -تعداد سؤالات(موارد)آزمون-40 برای محاسبه به شرح زیر عمل میشود: اسکن راه دیگر برای محاسبه آلفا استفاده از روش تحلیل واریانس یک متغیره برای نمرههای همبسته است."