چکیده:
ه است.در حال حاضر دو بدیل اسلامگرایی و دموکراسی(با تأکید ر مستقلسازی حوزهء دین از سیاست)چاشی جدید را برای تأثیرگذاری بر فرآیند دولتسازی جدید در پاسکتان آغاز کرده است.مجموع مطالب فوق حکایت از آن دارد که ابهام و سردرگمی نظری و رفتاری موجود در جامعه سیاسی پاکستان که بر آمده از تقابل دیدگاههای متفاوت در حوزهء دولتسازی در پاکستان است،ماهیت موضوعات امنیتی در این کشور را دچار تحول ساخته و الگوی درگیری و همکاری را متفاوت با گذشته ساخته است.
خلاصه ماشینی:
"به نظر میرسد که شرایط موجود در نهایت میتواند از یکسو منجر به شکلگیری وضعیت جدیدی در داخل پاکستان و الگوی تعاملی نوینی در روابط این کشور با همسایگان و نیروهای خارجی شده و از سوی دیگر شاهدی بر ظهور الگویی جدید از نقشآفرینی نیروهای اسلامگرا در تعامل با دولت مرکزی باشد.
(8002, (Grare از این منظر،افزایش قدرت چانهزنی ارتش و سرویس اطلاعاتی در مقابل نیروهای داخلی و نیز ایجاد حاشیهء امنیتی برای آنان از سویی و کاهش ظرفیت فشار آمریکا بر تحولات پاکستان در کنار افزایش بسیج منابع بین المللی دولت مشرف از سوی دیگر،هدف اصلی طرح رشد موج اسلامگرایی در پاکستان به حساب میآید.
در صورت تحقق این امر و شکلگیری مبانی نوین اجماع و انسجام در مجموعهء سنتی قدرت و معرفی ایدههای نو در افزایش قابلیتهای عملیاتی نظامی آنان-حتی به صورت گرهزدن قابلیتهای ملی با امریکا-در کوتاهمدت میتواند جریان جدید رادیکال را دچار لطمات و چالشهای جدی کرده و به باز تعریف سیاست در کلان و به تبع آن بازتعریف تهدیدات سنتی پاکستان منجر شود.
نظر دیگر اینکه،دولت پاکستان نظرش را در مورد عمق استراتژیک علیه هندوستان در رابطه با افغانستان تغییر نخواهد داد و نگاه این کشور به افغانستان همیشه به صورت منشاء تهدید باقی خواهد ماند و این امر به سه دلیل است:یکی آنکه پاکستانیها در طرح استراتژی کلان خود به بررسی این امر خواهند پرداخت که دشمنان ما در طول تاریخ چه کشورهایی بودهاند یا هستند؟یکی از جوابها کشور افغانستان است که در طول تاریخ، پاکستان و هند از آجا مورد تهاجم و یورش واقع شدهاند و در واقع مطرح شدن این نظر که افغانستان دروازهء ورود به شبهقاره هند است؛بهطور مثال سلطان غزنوی،نادرشاه افشار و احمد شاه ابدالی(که خود افغانی و پشتون بود)از افغانستان به سوی پاکستان و سپس هند حرکت کردند؛همچنین کشورهایی از قبیل فرانسه،آلمان و روسیه تزاری و بعد از آن شوروی برای حمهل به هند،راه افغانستان را موردنظر قرار داده بودند."