چکیده:
دایرهالمعارف کتابداری و اطلاعرسانی (داکا)، اثری دوجلدی است که با تلاش جمعی از پژوهشگران، در سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در 1381 (ج اول) و 1385 (ج دوم) منتشر شده است. پژوهش حاضر، با بررسی این اثر، سعی در تشخیص گرایش موضعی مقالات آن دارد تا هم در شناساندنش به جامعه علاقهمند قدمی برداشته باشد و هم دادههایی را برای انجام ویرایش جدید آن فراهم آورد. نتایج این پژوهش، حاکی از آن است که حوزه مصداقها، تعداد مقالههای بیشتری به خود اختصاص داده است. همچنین، به مفاهیم مطرح در دو دوره کتابداری کهن و دوره فنآوری اطلاعات نسبت به دوره کتابداری نوین، بسیار کمتر پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
"جدولهای 4-1 تا 4-4،نکاتی را دربارۀتولید مقالهها به دست این دو گروه روشنمیکند: -تعداد مقالههای زنان(با 51 درصد)ازمقالههای مردان(با 44 درصد)بیشتر است؛اما در مورد کل متن،این یافتهها برعکساست و حجم مقالههای مردان(با 48 درصد)بیش از زنان(با 46 درصد)است(جدولشمارۀ 4-1)؛ -32 مقاله نیز حاصل همکاری دو گروهاست.
از این میزان،در تهیۀ 20 مقاله(3درصد)پدیدآورندۀ اصلی مردان بودهاند ودر 12 مقاله(2 درصد)زنان،پدیدآورندۀاصلی بودهاند(جدول 4-2)؛ -با توجه به اینکه درج«داکا»در کنارنام پدیدآورندگان بهمثابۀ نیاز به اصلاحمقالههای آنان بوده است،مقالههای مردان بهمیزان 1 درصد بیشتر از زنان مورد اصلاحقرار گرفته است(جدول 4-2)؛ -تعداد مقالههای تألیفی زنان،به میزان4 درصد بیشتر از مردان و تعداد مقالههایترجمهای زنان،10 درصد بیشتر از مرداناست(جدول 4-3 و 4-4).
رابطۀ جنسیت پدیدآورندگان ومقالههای ترجمهای (به تصویر صفحه مراجعه شود)این که گفته میشود کتابداری واطلاعرسانی رشتهای زنانه است،با یافتههایاین پژوهش تا حدودی همخوانی دارد.
وضعیت تدوین مقالههای افراد داکا بهنسبت دیگر مقالهها (به تصویر صفحه مراجعه شود)جدول شمارۀ 5-2.
وضعیت همکاری علمی در تهیۀ مقالهها (به تصویر صفحه مراجعه شود)جدول 6،مبین آن است که تنها 8 درصدمقالههای دایرة المعارف،دستاورد همکاریدو پدیدآورنده است و اغلب مقالهها(92درصد)را،یک پدیدآورنده تهیه کرده است.
بهطور مثال،میتوانیم به نتایج برخی موارد بررسی شدهدر این تحقیق،توجه بیشتری کنیم: میزان تعداد بالای مقالههای تألیفی نسبتبه ترجمهای(تألیفی 28/5 درصد بیشتر ازترجمهای)،امیدوارکننده است(جدول شمارۀ1).
3. بررسی میزان اصلاح و ویرایش مقالهها(از طریق بررسی پروندۀ مقالههای موجوددر دفتر دایرۀ المعارف)؛فایدۀ این تحقیق،نمایاندن میزان تلاش افراد دستاندرکار ونیز ضعف احتمالی موجود در بدنۀ جامعۀ قلمبه دست این حوزه خواهد بود؛و نیز نشانمیدهد که رشتۀ ما تا چه میزان،در عمل توانتهیۀ اینگونه متون را دارد."