خلاصه ماشینی:
این تفکر که«روحانیت نباید کاری به سیاست و حکومت داشته باشد و صرفا باید یک سلسله احکام و مسائل اخلاقی را بگوید و شخصیت و نورانیت خود را از دست ندهد،زیرا وارد سیاست که شود، نورانیت خودش را از دست میدهد»چیز جدیدی نیست و اختصاص به عصر امام(ره) یا عصر ما ندارد.
باید ترتیبی داد که محققین و اهل قلم جمع باشند و ابعاد گسترده و مختلف زندگی پرافتخار مدرس را بیان و تبیین کنند و این باید برای نسلهای آیندهء ما الگو باشد.
ایشان درمورد نمایندگان میگوید: «نماینده باید چنین اخلاقی داشته باشد که در صورت عدم احراز شرایط از پذیرفتن نمایندگی احتراز جوید.
اما اگر حکایت از آن است که فلان مجاهد در فلان جنگ،بند رکابش پاره شده،فلانی بگوید بدهید و فلانی بگوید ندهید،سر این مسائل جزئی وقت مجلس را صرف آن نکنید و در اساس مملکت دقت داشته باشید».
یکی از مسایلی که اکنون هم روی آن بحث داریم این است که آیا باید دانشجویان را به خارج فرستاد و یا استادان را از خارج دعوت کنیم و دانشجویان را اینجا تعلیم دهیم.
مدرس در آن زمان به این نکته توجه داشته است:«این مدت عمری که داشتهایم خیلی شاگردها رفتند به اروپا و خیلی از پولهای این مملکت را در آنجا خرج کردند.
مطلب دیگر اینکه اولیای امور باید کمال مساعدت را در اینگونه مطالب بکنند و هم خود را بر این گمارند که اجناس داخلی رواج بگیرد و مقدم باشد،تولید داخلی و صنعت داخلی را توسعه دهیم و بالاخره تولیدکنندگان را تشویق کنیم تا مصرف نیز از مواد داخلی باشد،همهاش وارداتی نباشیم.