خلاصه ماشینی:
"از تمام این مراتب چنین نتیجه میگیریم که شخصی بودن مسئولیت در روم فقط جنبهء مادی و بینالاثنین داشته است چه آنکه در اثر بزه بین شخص بزهکار و مجنی علیه رابطه مستقیمی ایجاد میشد که بیشباهت برابطه موجوده در حقوق عینی نمیباشد و در اثر همین رابطه بود که طرف بزه حق نداشت بغیر از شخص بزهکار کس دیگر را تحت اختیار خود درآورد و کسی بغیر از طرف بزه که پس از تاریخ ارتکاب متهم را تحت اختیار خود درمیآورد نمیتوانست مانع اجراء حقوق او بشود حال اگر بروشنائی مطالبی که در فوق از نظر قارئین گرام گذراندیم صورتی را فرض نمائیم که بزهکار طفل تحت ولایت مطلقه یا عبد و یا حیوان چهارپا باشد فورا سئوالی بنظر میرسد و آن این است:آیا باید خود (1)-عقیدهء که اغلب علماء حقوق روم سابقا اظهار کردهاند و امروز از طرف متخصصین فن منجمله آقای ویشو و کولینه و پرفسور ژیفار و پرفسور نوی برول مورد تنقید واقع شده (2)باید دانست که این ضرر و زیان ناشیه از بزه بمعنی امروزه لغت نبوده است بلکه مبلغی بوده که قانونا برای هر بزهی تعلق میگرفته و در آن واحد جنبهء جزاء نقدی را ẓLa comqosition legaleẒ نیز داشته و تحمیل برطرفین میشده است-ملاحظه میفرمائید که از پارهء جهات این اجزاء مدنی نقدی Poend بیشباهت بدید حقوق اسلامی نبوده است(باقطع نظر از تاریخ ظهور دیه) شخص بزهکار بدون شخصیت و غیراهل را مسئول ضرر و زیان قانونی قرار داد و یا آنکه برعکس پدر طفل و مالک عبد باید جبران ضرر و زیان را از مال خود بنماید بعبارت دیگر آیا پدر یا مالک مسئول مدنی بزه ناشیه از اشخاص نامبرده در بالا میباشند یا نه."