چکیده:
در شرایطی که انتظار میرفت جهان پس از جنگ سرد جهانی متکی بر نهادهای بین المللی و رشد چندجانبهگرایی باشد،تهاجم ایالات متحده به عراق به شکلی کموبیش یکجانبه و بدون اخذ مجوز از نهادهای بین المللی ذی صلاح و مبتنی بر آموزه نوین جنگ پیشدستانه یا پیشگیرانه انجام گرفت.این اقدام در سطوح مختلف از جمله در سطح دولتها و گروههای اجتماعی با واکنشهای منفی بسیار روبهرو شد.پرسشی که در این مقاله به آن پرداخته میشوداین است که چرا این اقدام ایالات متحده با مخالفتهای گسترده روبهرو شد؟فرضیه مورد بررسی نیز این است که مغایرت اقدام آمریکا با ساختار بیناذهنی حام بر جامعه بین المللی،دلیل مخالفتها بوده است.در این مقاله تلاش میشود با تأکید بر ابعاد هنجاری و معنایی نظم بین المللی،این رویداد از این منظر و با اتکا بر آموزههای دو نظریه مکتب انگلیسی و سازهانگاری بررسی شود.پس از ارائه چارچوبی مفهومی براساس این دو نظریه،مقاله به بررسی اصول بنیادین تعریفکنندهء ساختار معنایی نظام بین الملل میپردازد و سپس مغایرت اقدامات آمریکا با قواعد این ساختار نشان داده میشود.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به این واقعیت که نظم موجود پس از جنگ دوم با همه سازوکارهای نهادینه آن و عناصر فرهنگیاش و بهطور خاص مشروعیتی که در آن برای چندجانبهگرایی وجود دارد و حاکمیت در آن همچنان از موقعیتی متفوق برخوردار است و به فهم بیناذهنی در درون جامعه بین الملل شکل میدهد،حرکت به سمت یکجانبهگرایی از یک سو و تخطی از اصل اساسی حاکمیت و قاعده عدم توسل به زور از سوی دیگر نه تنها تخطی آمریکا از قواعد شناختهشده و مشروع بین المللی تلقی میشود بلکه به عنوان تلاشی برای برهم زدن کل نظم،منطق حاکم بر آنارشی یا اقتدار و حکم در آن تفسیر میگردد.
در شرایطی که هم در جامعه بین الملل و هم در جامعه جهانی اولا،حاکمیت و به تبع آن عدم مداخله،قواعد تکوینی مهمی هستند که تخطی از آنها هیچگاه به سهولت قابل پذیرش نبوده است؛ثانیا،سازوکارهای نهادی و یا قواعد حفظ جامعهء متشکل از دولتهای حاکمه،اهمیت خود را حفظ کرده و لازمه مشروعیت رویهها محسوب میشوند؛ ثالثا،چندجانبهگرایی به شکلی روزافزون به هنجاری مهم بدل شده است؛و رابعا،تا حد زیادی به تبع اهمیت قواعد و هنجارهای فوق،تکیه بر قدرت اجباری به شکلی روزافزون مشروعیت خود را از دست داده و در مقابل،قدرت نهادی و گفتمانی از اهمیت بیشتری برخوردار شده است(برای بحث درباره انواع قدرت،بنگرید به: Barnet and Duvall 2005 )میتوان دریافت که چرا در برابر اقدام ایالات متحده تا این حد واکنشهای منفی شکل گرفته است."