خلاصه ماشینی:
"به همین دلیل است که تشکیلات آبهای زیرزمینی در کوهها اکثرا در ته درهها وجود دارد و این آبها از عوامل مهم طغیان بستر رودخانه است.
مثالهای بسیاری از کوههای داخلی ایران با حوضههای بههم پیوسته نشانگر این مسئله است که آبهای زیرزمینی نفوذکننده در سنگهای کوهستان در حوالی جبهه کوهستانی به حوضه جاری تراوش مینمایند و به همین دلیل است که آبهای مزبور نزدیک سطح پیشکوه یافت میشوند.
در این منطقه هرزآبها به صورت مخروطی گسترش یافته و بنابراین آهسته به جریان میافتد و به این دلیل آب به آسانی نفوذ کرده و آبهای زیرزمینی را که نمیتواند به خاطر در زیر قرار گرفتن لایه آبدار میوسن به جایی فرار کنند،دوباره تقویت نماید.
این شمایی خلاصه از توزیع آب میباشد که خود ناشی از اختلاف رسوبات زیرزمینی است با وجود اینکه آبهای زیرزمینی در منطقه توسط نفوذ ناشی از رودخانهها تقویت میشوند و همهساله تخلیه میگردند اما گاهی اوقات در محل کند و کاو رودخانهها این آبها قادرند سطح آب بعضی از چاههای منطقه را بالا بیاورند.
قنات اغلب در این منطقه با وجود شیب کم و یکسان (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:نقشه توپوگرافی 1500000:1-عکس هوایی-عمق آبهای زیرزمینی-لایه آبده-عمق قنات از اردستانی شکل شماره 5:شرایط ژئومورفولوژی و هیدرولوژی یک قنات حوالی دلگان.
اگر شیب فوق العاده پست زمین را در نظر بگیریم،قنات و سطح ایستایی همه چاهها،زیر یک منحنی 13قرار میگیرد و میتوان تصور کرد که چگونه این تشکیلات ساخته شده و حفاظت از این سیستم طولانی چقدر مشکل است،بهعلاوه این تنها گوشهای از محدودیت- هایی است که در مورد ساخت قناتها در یک چنین منطقه با این نوع طبقات آبده و این سطح فوق العاده مسطح،وجود دارد."