چکیده:
مدیریت و کنترل در شرکت سهامی میتواند در ارتقاء و افزایش میزان فعالیت و
موفقیت شرکت بخصوص در زمینههای تولید، بازار سرمایه و کار فوقالعاده مفید و مؤثر
باشد.برای رسیدن به این هدف و به منظور جلب اعتماد مردم و سهامداران به
سرمایهگذاری در واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی، پیشبینی مقررات لازم در مورد
مدیریت و کنترل شرکت توسط بازرسان یا ارگانهای تخصصی ضروری به نظر میرسد.امروزه در نظامهای مختلف حقوقی به سهامدران حق رأی و حق کسب اطلاع داده شده است
تا بتوانند اطلاعات وسیعی از ترازنامه، حساب سود و زیان و گزارشهای مدیران و
بازرسان کسب کرده و با آگاهی کامل در نحوه مدیریت و عملکرد شرکت اظهارنظر نمایند.با توجه به نقش مهم شرکتهای سهامی عام در شکوفایی اقتصاد کشور و تأمین رفاه
جامعه، در این مقاله سعی شده با مطالعه تطبیقی اجمالی در حقوق آلمان، فرانسه، ژاپن،
ایالات متحده امریکا، انگلیس و ایران راهحلهایی در این زمینه ارائه شود.
خلاصه ماشینی:
"نقش مدیریت، بالا بردن میزان فعالیت و توفیق شرکتها در بازار سرمایه، تولید و کار (*)استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است و به همین دلیل مدیران باید از بین افراد لایق و شایسته انتخاب شوند و نیز برای حفظ حقوق سهامداران، تدوین مقررات لازم در مورد کسب اطلاعات از امور شرکت، حق طرح دعوی مسؤولیت علیه مدیران و حمایت از حقوق اقلیت سهامداران ضروری است.
در ایالات متحده امریکا بحثی در جریان است که بتوان الزام به دقت را با تنظیم قرارداد بین سهامداران و اعضای هیأت مدیره حذف نمود زیرا تعیین محتوای دقت و درجه آن با توجه به بازرگانی دنیای امروز مشکل میباشد و از مدیران این انتظار میرود که در امور شرکت بطور منطقی دقت نمایند مانند کسی که اموال خود را اداره مینماید ولی برای شرکتهای سهامی عام باید این انتظار را داشت که مدیران واجد شرایط بوده و قادر به ارزیابی امور شرکت باشند و ضمنا باید انصاف داد که اشتباه کردن نیز در مورد آنان شناخته شود و از شدت الزام به دقت که برای مدیران سنگین تشخیص داده شده، کاسته شود.
در حقوق ایران و ژاپن و سوئیس سهامدار حق طرح دعوی مسؤولیت علیه مدیران را دارد ولی در عمل به علت سنگینی هزینه دادرسی این حق کمتر مورد استفاده قرار گرفته است و سهامدار منفرد چندان نفعی به طرح چنین دعوی ندارد و ترجیح میدهد که با فروش سهام خود از شرکت خارج شود، و مقررات جزایی نیز در برخی از تخلفات (1)."