چکیده:
آزمون سراسری(کنکور) در ایران با نزدیک به یک و نیم میلیون شرکت کننده به پدیده
اجتماعی قابل توجه در سالهای اخیر بدل شده است. از ابعاد مهمی که میتواند به تحلیل
و تفسیر این پدیده کمک کند، بررسی روانشناختی آن است. یافتن انگیزههای داوطلبان
برای ورود به دانشگاه، به عنوان یکی از مبانی روانشناختی تقاضای عمومی برای آموزش
عالی، هدف اصلی این تحقیق است.
نمونههای این تحقیق 1498 نفر زن و 804 نفر مرد مقیم شهر تهران و شرکت کننده در
آزمون سراسری سال 1383 بودند که از جامعه داوطلبان مراجعه کننده به مراکز توزیع
کارنامه انتخاب شدند. تحقیق حاضر از نوع پیمایشی است و برای اجرای آن از پرسشنامه
محقق ساخته استفاده شده است. روشهای آماری تحلیل دادهها شامل تحلیل عاملی و آزمون
من _ ویتنی ویلکاکسون است. به این منظور، ابتدا از طریق مصاحبه اکتشافی با داوطلبان
پرسشنامهای حاوی سی سؤال تنظیم شد. با اجرای پرسشنامه در دو مرحله مقدماتی و اصلی
و تحلیل عاملی نتایج با نرمافزارSPSS پنج انگیزه استخراج شد. نتایج این تحقیق
نشان میدهد که انگیزههای داوطلبان تهرانی برای ورود به دانشگاه به ترتیب اولویت
عبارتاند از : منزلت اجتماعی ، محیط اجتماعی دانشگاه، انگیزه شغلی، علاقه تحصیلی و
علمی و راه حل موقت. همچنین، براساس نتایج این تحقیق داوطلبان زن نسبت به داوطلبان
مرد به سه انگیزه اول اهمیت بیشتری میدهند و انگیزه علاقه به تحصیل برای مردان
مهمتر است.
خلاصه ماشینی:
"نتایج این تحقیق نشان میدهد که انگیزههای داوطلبان تهرانی برای ورود به دانشگاه به ترتیب اولویت عبارتاند از : منزلت اجتماعی ، محیط اجتماعی دانشگاه، انگیزه شغلی، علاقه تحصیلی و علمی و راه حل موقت.
هدف اصلی تحقیق حاضر، که بر مرحله «پیش آمادگی» متمرکز است، شناخت مهمترین انگیزههایی است که داوطلبان آزمون سراسری مقیم شهر تهران برای ورود به دانشگاه دارند و در واقع، فهم این مطلب است که داوطلبان با چه اهدافی تحصیلات بعد از دوره متوسطه را دنبال میکنند و آیا میان انگیزه داوطلبان برحسب جنسیت تفاوتی وجود دارد؟ منظور از انگیزه[12] در این تحقیق گرایشها و رغبتهایی است که در مورد علل تصمیمگیری برای ادامه تحصیل توسط خود افراد از میان عبارتهای پیشنهادی انتخاب شده است.
جدول 3- میانگین پاسخ کل نمونهها به هر یک از عاملهاانگیزهها/نمونههامنزلت اجتماعیانگیزه شغلیمحیط اجتماعیعلاقه تحصیلی و علمیراهحل موقتزن07/480/303/435/387/2مرد99/368/377/345/381/2کل04/476/394/338/385/2 چنانکه مشاهده میشود، انگیزههای ورود به دانشگاه در میان جامعه مورد مطالعه به ترتیب عبارت است از : به دست آوردن منزلت اجتماعی، ورود به محیط اجتماعی دانشگاه، انگیزه شغلی، علاقه تحصیلی و علمی و راه حل موقت.
نگاهی به نتایج به دست آمده در سایر کشورها از جمله آدامز(1997)، آنباراسان(1998)، اسکات[21](1998)، نولند(2001)، ماکسول و همکاران(2000) و کانتون(2001) نشان میدهد که انگیزه شغلی در کنار انگیزه علاقه تحصیلی و علمی مهمترین انگیزههای جوانان برای ورود به دانشگاه را تشکیل میدهند.
در حال حاضر، وضعیت جوانان کشورمان نشان دهنده آن است که آنها عموما درگیر فعالیتهایی برای تأمین نیازهای اولیه زندگی مادی و معنوی خود هستند و از این رو، طبیعی است که در انگیزههای خود برای ورود به دانشگاه «علاقه تحصیلی و علمی» را در اولویتهای مرتبه آخر قرار دهند."