چکیده:
این مقاله شیوههای تدریس خلاقیت آفرین را مورد بررسی قرار میدهد.در این مقاله خلاقیت و یادگیری تعریف و تشریح شده است.همچنین ضرورت پرورش خلاقیت در دانشآموزان، عوامل آموزشگاهی مؤثر در خلاقیت،موانع خلاقیت و ویژگیهای دانشآموز خلاق بیان شده و در پایان روشهای تدریسی که موجب پرورش خلاقیت میشوند مورد بررسی قرار گرفته است. یافتههای این مقاله نشان میدهد که پژوهش،بستری مناسب برای تقویت و گسترش روحیهء ابتکار،نوآوری،و خلاقیت است.معلم به عنوان ایجادکنندهء شرایط و تسهیلکنندهء یادگیری دانشآموزان میتواند از طریق نوگرایی،انعطافپذیری،عدم اجبار دانشآموزان به حفظ و انباشت ذهنی،شوخ طبعی،پرهیز از راهبردها و روشهای قالبی آموزش،زمینهسازی برای ابراز وجود شاگردان و افزایش اعتماد به نفس در آنان،تحریک حس کنجکاوی فراگیران و بالاخره توأم ساختن آموزش با پژوهش به آموزش خلاق و پرورش خلاقیت در کودکان و نوجوانان بپردازد.
خلاصه ماشینی:
"ضرورت خلاقیت برای پیشرفت و حرکت رو به آینده برتر و حل انبوه مسائل و مشکلات موجود به خصوص در هزارهء سوم میلادی و در عصر طلایی که معروف به عصر انفجار اطلاعات2است و تغییر و تحول مستمر و پرشتاب از اصلیترین شاخصههای حاکم بر حیات بشری است،جامعهء انسانی ناگزیر به حرکت در جادهء خلاقیت،نوآوری و ابتکاری است؛و لذا برای دستیابی به این مهم باید بر تأثیرپذیرترین گروه جامعه یعنی کودکان و نوجوانان سرمایهگذاری نماید،زیرا آغاز انگیزهء کنجکاوی و خلاقیت در کودکان نسبت به همه گروههای سنی قویتر بوده و هر اندازه محیط زیست آنان از نظر منابع اطلاعاتی غنیتر باشد،این انگیزه از طریق سازوکارهای جدید از قبیل پرسشگری، برانگیختن کنجکاوی و چون و چرا کردن و پژوهشگری از قوه به فعل درآمده،موجب رشد خلاقیت میشود.
ضرورت بعدی در این امر پرورش تخیل در کودکان است،مانند بیان داستانهای تخیلی،نقاشی کردن و ساختن اشیاء مختلف از طریق ترکیب اجزاء آنها؛«به طور کلی نقاشیهای آزاد،مقاله نویسی و نگارش داستانهای کوتاه زمینه ایدهء فرد و تفکر خلاق در دانشآموزان را بهتر فراهم میکند»(شریعتمداری،1367،417)و نیز فراهم کردن شرایط اجتماعی و شرایط جدید در آموزش و پرورش تحت عنوان تعلیم و تربیت خلاق،امری ضروری و جدی است.
معلم از طریق چندین عملکرد اساسی میتواند زمینههای رشد خلاقیت را در دانشآموزان فراهم سازد که به شرح مختصری از آنها خواهیم پرداخت:ساختار فیزیک کلاس:قرار دادن محرکهای بصری در کلاس،چیدن مناسب میز و صندلیها،اختصاص فضای لازم برای فعالیت دانشآموزان از جمله مواردی است که میتواند در تسهیل فرایند یادگیری خلاق نقش ایفا کند."