چکیده:
در شاهنامه، آن جا که سخن از پادشاهی هرمزد، پسر و ولیعهد نوشیروان، به میان است، پس از پیروزی بهرام چوبینه بر ساوه شاه، هنگامی که هرمزد وی را به رزم پرموده، پسر ساوه شاه، گسیل می دارد، از دژی متعلق به پرموده نام برده می شود که وی گنج خویش را در آن می نهد و، پس از شکست یافتن از بهرام چوبینه، در آن تحصن می جوید:
دژی داشت پرموده آوازه نام کزین دژ بدی ایمن و شادکام
نهاد آنچه بودش بدو در درم ز دینار و از گوهر و بیش و کم
(شاهنامه، چاپ ژول مول، ج 6، ص 316، بیت 1043؛ چاپ بروخیم، ج 7-8، ص 2624، بیت 1036؛ چاپ کلکته، ج 4، ص 1830، با ضبط «کزان» به جای «کزین»).
در دنباله داستان، بهرام چوبینه هنگامی که بر پرموده خشم می گیرد، فرمان می دهد:
هم اکنون از ایدر به دژ بر روید بکوشید و با باد همبر شوید
به دژ در ببینید تا خواسته چه مایه بود گنج آراسته
... زهنگام ارجاسب و افراسیاب زدینار و گوهر که خیزد ز آب
... همه گنج ها اندر آوازه بود کجا نام او در جهان تازه بود
(شاهنامه، چاپ ژول مول، ج 6، ص 326، ابیات 1284-1291؛ چاپ بروخیم، ج 7-8، ص 2637-2638، ابیات 1274-1281؛ چاپ کلکته، ج 4، ص 1840 با ضبط »همه گنج ها در دژ آوازه بود».)
و پس از آمدن خاقان به نزدیک هرمزد شاه،
از آوازه صد گنج شد ساخته دل شاه از آن کار پرداخته
(شاهنامه، چاپ ژول مول، ج 6، ص 328، بیت 1332؛ چاپ بروخیم، ج 7-8، ص 2640، بیت 1322).
مشاهده می شود که از دژ پرموده در شاهنامه چاپ ژول مول و شاهنامه چاپ بروخیم، که تقریبا مطابق با چاپ ژول مول است سه بار و در شاهنامه چاپ کلکته دو بار با نام آوازه یاد شده است. در لغت نامه دهخدا و فرهنگ ولف (Wolff 1965)، آوازه نام دژی در ترکستان شمرده شده است...
خلاصه ماشینی:
در شاهنامه، آنجا که سخن از پادشاهی هرمزد، پسر و ولیعهد نوشیروان، به میان است، پس از پیروزی بهرام چوبینه بر ساوهشاه، هنگامی که هرمزد وی را به رزم پرموده، پسر ساوهشاه، گسیل میدارد، از دژی متعلق به پرموده نام برده میشود که وی گنج خویش را در آن مینهد و، پس از شکست یافتن از بهرام چوبینه، در آن تحصن میجوید: دژی داشت پرموده آوازه نام کزین دژ بدی ایمن و شاد کام نهاد آنچه بودش بدو در درم ز دینار و از گوهر و بیش و کم (شاهنامه، چاپ ژول مول، ج6، ص316، بیت 1043؛ چاپ بروخیم، ج7-8، ص2624، بیت 1036؛ چاپ کلکته، ج4، ص1830، با ضبط «کزان» به جای «کزین»).