چکیده:
در این مقاله نویسنده پس از یادآوری تاریخ تأسیس دانشکده علوم تربیتی در دانشگاه تهران و دانشگاههای کشور و ادغام گروه روان شناسی دردانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران (1372)‘ در پاسخ به این سؤال که آیا در نامگذاری دانشکده جدید‘ روان شناسی باید در دنباله علوم تربیتی در دنبال روان شناسی قرار گیرد‘ به بحث رابطه میان علوم تربیتی و ‹‹علوم روانی›› پرداخته نشان می دهد که این دو دسته از علوم از لحاظ ماهیت و قمرو با یکدیگر فرق دارند و ارتباط آنها به صورت کنونی تابع شرایط اجتماعی و تاریخی است و نتیجه رابطه ای است که در زمان گذشته این دو رشته از معرفت با یکدیگر داشته و امروز در عرصه عمل دارند. سپس نتیجه می گیرد که روان شناسی در حیطه هر دانشکده ای که قرار گیرد در همه حال علمی است که در عین داشتن موضوعات و روشهای نسبتا مستقل می تواند با علوم انسانی و اجتماعی دیگر داد و ستد داشته باشد‘ اما این مبادله با استقلال آن مغایر نیست.
خلاصه ماشینی:
"هرگاه این تعریف پذیرفته شود میتوان نتیجه گرفت که آنچه معرفت علمی را از معارف دیگر متمایز میسازد، 1)سعی در شناخت یک رشته از پدیدهها به عنوان واقعیت متمایز و 2)به کار بردن روشهای خاص این گونه معرفت از جمله تبیین پدیدههای مورد نظر است و هر معرفتی که با گذر از این دو مرحله حاصل آید، علم نامیده میشود و علوم مربوط به انسان و از جمله روانشناسی نیز چون خود را ملزم به طی این مراحل میدانند در زمره علوم قرار میگیرند؛و هرگاه جز این باشد، معرفت حاصله نوع دیگری از معرفت و از جمله و فی المثل معرفت فلسفی است، چنانکه هم اکنون در کنار روانشناسی علمی روانشناسی فلسفی یا به قول فرانسویان روانشناسی نظری 1 نیز وجود دارد.
بنابراین، اولا دانش آموزش و پرورش آزمایشی برای آنکه علم حقیقی باشد باید با«پژوهشهای مشترک میان رشتههای مختلف علمی»و از جمله روانشناسی به معنی علمی کلمه در ارتباط باشد، ثانیا این ارتباط تنها مانع استقلال آن نیست، حتی(لااقل به نظر پیاژه)شرط لازم این استقلال است و چنین اعتقادی همکاری این دو علم و همزیستی آنها را تأیید میکند و این وضعی است که در دانشگاه ژنو پیش آمد، به این معنی که وقتی«مؤسسه علوم تربیتی»(مؤسسه ژان ژاک روسو سابق)که دارای دو بخش: علوم تربیتی و روانشناسی بود بر اثر رشد طبیعی خود خواست به دانشکده تبدیل شود (1975)به جای اینکه به دوپاره و فی المثل به دو دانشکده تقسیم شود، سنت همزیستی را حفظ کرده به«دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی»تبدیل شد."