خلاصه ماشینی:
نوع دیگر که شاید بتوان جزء جامعه شناسی زبان نیز به شمار آورد مطالعۀ توزیع فراوانی زبانها و لهجهها در یک جامعه و تغییرات عدۀ گویندگان زبانها و لهجههای مختلف بر اثر عوامل اجتماعی گوناگون و بررسی سیر تاریخی این تحول است.
(3) برای تنظیم و استخراج اطلاعاتی که در این تحقیق گردآوری شده است باید یک طبقه بندی جامع و مفصل زبانهای مردم ایران مبنا قرار داده شود.
چون دربارۀ زبانشناسی مردم ایران چنین طبقهبندی جامع را آماده نیافتیم ناچار دست به کار تلفیق اطلاعات موجود شدیم و به کمک و تشویق چند تن از استادان زبان شناسی دانشگاه تهران مجموعهای از زبانهای ایرانی و غیر ایرانی که امروز مردم کشور به آن سخن میگویند2فراهم کردیم به صورتی که در تحقیقات روانشناسی و جامعه شناسی و و آماری مربوط به زبانها به کار آید.
2-1 گروه زبانها و لهجههای ایران مرکزی: 1-2-1 دستۀ اسفهانی:یزدی،نائینی،اردستانی،انارکی،نجف آبادی.
(5) نتیجۀ عمدهیی که از مطالعۀ دو جدول گذشته حاصل میشود اطلاعی است دربارۀ فراوانی انواع و گروههای عمدۀ زبانها و لهجههایی که امروز میان مردم ایران تداول دارند.
جدول 4-مقایسۀ فراوانی(به درصد)زبانها و لهجههای عمده در گروه سپاهیان دانش با ارقام مربوط به جمعیت کل (به تصویر صفحه مراجعه شود) چنانکه ملاحظه میشود نتایج دو تحقیق با وجود تفاوتهایی که از لحاظ روش و جامعۀ مورد بررسی میان آنها وجود دارد بسیار به هم نزدیک و شبیهاند.
پس رویهمرفته نتایج این دو تحقیق همدیگر را تأیید میکنند و این نتایج در حال حاضر بهترین اطلاع موجود دربارۀ دموگرافی زبانها و لهجههای مردم ایران را تشکیل میدهند.