چکیده:
در نواحسی نیمه بیابانی » مثل شهرسنان تربت حیدریه که بارش های جوی » کم و
تغییرات سالیانه آن » زیاد و تبخیرو تعریق پنانسیل » بالا و مهم تراز همه فصل رویش با
فصل بارش انطباقی وجود ندارد و این در حالی است که شغل اصلی در این نواحی
کشاورزی است » مسئله اقتصاد آپ به مراتب مهمتر از خود آن جلوه میکند . بنابراین در
این قبیل مناطق در راستتای توسعه منطقه ای » استفاده بهینه ا زآب موجود از طریق
جایگزین کردن محصولات کشاورزی: نغییرات در الگوی کشت . اصلاح زیر ساخت
های طبیعی آب : ماک ...) و بهبود جهت سرمایه گذاری ها .... ضروری است . در این
مقاله پا به کا رگیری از نرم افزارهای مختلف از طریق 8158 به مساله پرداخته
می شورد
In semiarid areas such as Torbathydaria north east part of Iran where
less precetipation and its high coeffieint variations and high potential of
evaporationtranspo are absoreved, and where rainy and growing seasons are
not coincedent, issues like water economy is more important than water itself .
In thiese areas and with aim of regional developmen. optimum
utilization of water through changing in crop types, improvement of natural
infrastructure and imporvement of economical aspects are studied with the use
of remote sensing and GIS.
خلاصه ماشینی:
"بررسیهای صورت گرفته در شهرستان تربت حیدریه نشان میدهد که اقدامات انجام شده در دو دهه گذشته باعث به هم خوردن تعادل بین انسان و محیط شده است،به طوری که نحوه بهرهبرداری از محیط در منطقه موردنظر بدون توجه به قابلیتها و محدودیتهای منابع و در جهت تخریب منابع پایه توسعه بوده است.
در همین ارتباط به علت اتلاف منابع آب فرصت برای بهرهبرداری از منابع خاک نیز از دست میرود زیرا براساس قابلیت سنجی صورت گرفته در منطقه مورد پژوهش حدود 052 هزار هکتار اراضی تقریبا منااسب برای کشت آبی وجود دارد که در شرایط فعلی حدود نیمی از مساحت آن زیر کشت است.
8 بنابراین مشاهده میشود بهرهبرداری فعلی از منابع آب و خاک منطقه نه تنها منطبق بر قابلیتها و محدودیتهای منطقه نیست،بلکه باعث تخریب این منابع نیز میشود،زیرا رواج شیوههای سنتی آبیاری،وجود نهرهای سنتی،عدم تجهیز اراضی به سیستمهای آبیاری مدرن و الگوی کشت نامناسب،سالیانه حدود 04% از منابع آب منطقه تلف میشود با توجه به محدودیتهای اقلیمی باید به کشت محصولات شورپسند و مقاوم به خشکی اقدام شود،منطبق نبودن مناطق زیرکشت با مناطقی که دارای قابلیت کشت هستند از مواردی است که عدم انطباق بهرهبرداریهای فعلی با قابلیتها و محدودیتهای منطقه را نشان میدهد.
با توجه به اطلاعات موجود میزان سرمایهگذاریهای دولتی در دهه گذشته بررسی شده است تا مشخص شود آیا سرمایهگذاریها در جهت بهرهبرداری بهینه از منابع بوده است یا نه؟شهرستان تربت حیدریه بهطور میانگین 5%از اعتبارات عمرانی سالهای برنامه اول و دوم توسعه استان خراسان را به خود اختصاص داده است،نحوه تخصیص اعتبارات در طی دو برنامه اول و دوم نشان میدهد که میزان سرمایهگذاری دولت افزایش داشته است."