چکیده:
تقسیمبندی نقد تئاتر به سه بخش:ژورنالیستی،آکادمیک و هنری از ماست،اما باید یادآوری کرد که پیشتر،دو منتقد بزرگ و بلندآوازهء اروپا،لوسین گلدمن1و رولان بارت2در مباحث کلی نقد ادبی،دو دسته نقد را از هم متمایز کردهاند. گلدمن در برابر نقد آکادمیک،نقد تکوینی را مطرح میکند و بارت در تحلیلی دیگر نقد آکادمیک را در برابر نقد تفسیری قرار میدهد.بههرحال،مبحث ما در مقولهء نقد تئاتر با مباحث آنان کاملا متفاوت است.
در این پژوهش،فرضیهء ما این است تا با تشریح کارکردی بودن نقد هنری تئاتر،نشان دهیم چنین نقدی نسبت به نقد ژورنالیستی که تبلیغی،سطحی و مصرفی است،یا نقد آکادمیک که خنثی و فاقد پیوند با فعالیتها و مسائل زندهء روز است،ویژگیهای بسیار متفاوتی دارد.اهمیت و جایگاه ویژهء این نقد اقتضا میکند که با حقیقت و راستی همواره سه عامل اصلی موجودیت نمایش،یعنی نمایشنامه،اجرا و تماشاگران را یکجا در نظر گیرد،تا هم در جهت رشد زیباییشناسی و توسعهء زبان هنری تئاتر روزگار خود گام بردارد و هم در جهت توسعهء اندیشهء انتقادی دورانی که در آن به سر میبرد.برای نیل به این اهداف منتقد راستین هنر نمایش باید دارای سه ویژگی،دانش،استنباط و وجدان حرفهای باشد.
خلاصه ماشینی:
"در این پژوهش،فرضیهء ما این است تا با تشریح کارکردی بودن نقد هنری تئاتر،نشان
اهمیت و جایگاه ویژهء این نقد اقتضا میکند که با حقیقت و راستی همواره
گیرد،تا هم در جهت رشد زیباییشناسی و توسعهء زبان هنری تئاتر روزگار خود گام
به این اهداف منتقد راستین هنر نمایش باید دارای سه ویژگی،دانش،استنباط و وجدان
بالندگی فرهنگی نوین نمایشی دوران خود تشریح کنیم و
بگوییم مهمترین کار منتقد آن است که معنا نباید بیمعنا،
کار نقد تشریح عناصر مختلف اثر،توضیح رابطهء متقابل
ما این است که این«بررسی و موشکافی»دوباره را که
این نقد در بهترین حالت،هدایت یا سوقدادن تماشاگران برای خریدن بلیتهای یک نمایش؛
گستاخی مهمترین ویژگی زبان این شبه نقد است.
بنابراین،روشن است که این شبه نقد ژورنالیستی هیچ
این نقد به اثر نمایشی نهچون یک پدیدهء زندهء
ویژگیهای ساختار دراماتیک نمایشنامه است و منتقد این
این نقد کاری به تربیت ذوق و تلطیف عواطف تماشاگران
نوع دیگری از این نقد لباسی از فخر و غرور تئوریهای
است و باید افزود اساسا نقد آکادمیک چون جای نقد
نقد هنری مصداق این گفتهء نیچه
و نیز نقد بیش از حد کهن یا تجریدی آکادمیکی که
رویکردی ادبی نسبت به نمایش دارد،در نقد هنری به
از این نظر منتقد فاقد هرگونه تعصب و
دارد و آمادهء دیدن و فهمیدن هر کار متفاوتی است.
ویژگی دوم کار یک منتقد هنری مسئول،بدون هیچ
هنری است که سبب میشود تا استعدادها،ظرافتها و
ویژگی سوم کار یک منتقد هنری وجدان شغلی اوست.
کوشش منتقد هنری همواره این بوده است تا با قدرت
هنر نمایش و مردم است."