چکیده:
انتخاب و انتصاب مسئولین ردههای مختلف اداری و اجرایی،یکی از مسایل مهم و ضروری و از وظایف خطیر حکومت اسلامی است؛چرا که مهمترین عامل دوام یک نظام و حکومت، فرزانگی و شایستگی مسئولین و کارگزاران آن نظام میباشد.اگر مدیران شایسته و تربیتیافته در رأس سازمانها قرار گیرند،کیفیت فعالیتهای سازمانی بهطور فزایندهای بهبود خواهد یافت.زیرا مدیریت شایسته،محور اصلی توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی ملتها به شمار میآید.بنابراین انتخاب و انتصاب افراد در ردههای مختلف سازمانی باید براساس معیارها و ملاکهایی باشد تا افراد شایسته جهت تصدی پستهای سازمانی انتخاب و به کار گمارده شوند.در پژوهش حاضر سعی بر این شده تا ضمن روشن ساختن مفهوم شایستگی و فرآیند شایستهسالاری،با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی معیارهای انتخاب و انتصاب مدیران شایسته با عنایت به کلام گهربار مولای متقیان در کتاب ارزشمند نهج البلاغه پرداخته شود که معیارهای انتخاب و انتصاب مدیران در این پژوهش شامل معیارهای ایدئولوژیکی، معیارهای زمینهساز و معیارهای تخصصی بوده که ریشه در جهانبینی اسلامی دارند.
خلاصه ماشینی:
"مدیریت دارای نقش بسیار مؤثر و تعیینکننده در روند توسعه و رشد جوامع انسانی است،به طوریکه کار سادهای را نمیتوان در نظر گرفت که انجام صحیح آن بینیاز،از برنامهریزی،سازماندهی،به کارگماری،تصمیمگیری،هماهنگی، آیندهنگری،آیندهپژوهی و کنترل باشد،حتی مباحث بودجهای نیز در مدیریت از اهمیت خاصی برخوردار است و این موارد همان اصول مدیریتی هستند که هر مدیر برای اداره امور حوزه مسئولیت خویش بایستی آنها را اعمال نماید.
پاکی و صلاحیت خانوادگی یکی دیگر از معیارهای شایستگی مدیران پاکی و صلاحیت خانوادگی آنها در گزینش و انتخاب میباشد که امام در نامه 35 بر آن تأکید نموده و آن را به عنوان میزانی در کنار سایر موازین مطرح نموده است و حضرت به مالک توصیه مینمایند:در این کلام امام معیار صلاحیت خانوادگی را پاکی و پیشقدم بودن فرد در مسلمانی اشاره مینمایند،زیرا آنها دارای اخلاق و خوهای گرامیتر و ناموس درستتر و طمعهای کمتر نسبت به عاقبت کارها دارای اندیشه میباشند.
روش نمونهگیری در این پژوهش به صورت هدفمند انتخاب گردید و نمونه آماری در قسمت تحلیل محتوا،شامل خطبهها و نامههایی بوده که جنبه مدیریتی داشته و حضرت علی(ع)مدیران و مسئولین و حکمرانان مناطق مختلف را به دارا بودن چنین معیارها و ملاکهایی سفارش میکردند و در بخش کمی شامل 02 نفر از متخصصین علوم دینی و مدیریت بوده است.
در این مقاله معیارهای انتخاب و انتصاب مدیران با عنایت به کلام گوهربار حضرت علی(ع)در نهج البلاغه در حیطه معیارهای ایدئولوژیک شامل تقوا، ایمان،آخرتگرایی،عدم تعلق به دنیا،مرگاندیشی،یاد خدا و استعانت و بندگی او را نمودن،معیارهای تخصصی شامل عبرت از پیشینیان،تجربه کاری و معیارهای زمینهساز شامل حسن سابقه و صلاحیت خانوادگی،مورد بررسی قرار گرفت که معیارهای ایدئولوژیک از بارزترین وجوه تمایز مدیریت اسلامی با مدیریت غربی است."