چکیده:
مفاسد اخلاقی و رفتاری 4-بیماریهای جسمی و آسیبهای روحی و روانی 5-خشم الهی 6-محرومیت از هدایت 7-هلاکت 8-کیفر اخروی این پژوهش،درصدد آن است که با تکیه بر آیات قرآن کریم و احادیث معصومان(ع)ضمن ارائهء تعریف الگوی مصرف به مهمترین موانع و عوارض نامطلوب اسراف و تبذیر در جامعه بپردازد. همچنین در این مقاله ضرورت توجه به الگوی مطلوب مصرف و تقسیمبندی موانع اصلاح الگوی مصرف بیان شده است.در تعیین معیارهای اسراف و تبذیر به سه ملاک 1-حکم شرع 2-حکم عقل و 3-عرف جامعه اشاره شده و سپس به بیان برخی از عوامل اسراف و تبذیر مانند:1-ناآگاهی 2-غفلت و فراموشی 3-فساد اخلاقی 4-الگوپذیری از مسرفان 5- ثروت اضافی 6-تولید و عرضه نادرست کالا 7-آداب و سنن گذشته 8-خودنمایی 9-تهاجم فرهنگی دشمن،پرداختهایم و در نهایت پیامدهای اسراف و تبذیر بیان شده است که از جمله این موارد میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:1-فقر 2-تضییع حقوق ذیگران 3-
خلاصه ماشینی:
"در تعیین معیارهای اسراف و تبذیر به سه ملاک 1-حکم شرع 2-حکم عقل و 3-عرف جامعه اشاره شده و سپس به بیان برخی از عوامل اسراف و تبذیر مانند:1-ناآگاهی 2-غفلت و فراموشی 3-فساد اخلاقی 4-الگوپذیری از مسرفان 5- ثروت اضافی 6-تولید و عرضه نادرست کالا 7-آداب و سنن گذشته 8-خودنمایی 9-تهاجم فرهنگی دشمن،پرداختهایم و در نهایت پیامدهای اسراف و تبذیر بیان شده است که از جمله این موارد میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:1-فقر 2-تضییع حقوق ذیگران 3- (1)-استادیار دانشگاه ایلام Email:sohrab-morovati@yahoo.
الف)گناهان و محرمات شرعی از آنجا که حرام و معصیتها خود،حدود الهیاند،ارتکاب آنها اگر بدون صرف مال باشد،اسراف به معنای گناه و تجاوز از دستورهای دینی است؛و در صورتی که همراه با مخارج مالی باشد،این عمل گذشته از اینکه خود معصیت است،خرج مال در راه آن نیز به عنوان تبذیر و اسراف اقتصادی،گناه دیگری خواهد بود.
ج)عرف جامعه در مواردی هم،عرف اجتماعی،تعیینکنندهء مرز اسراف است؛به عنوان مثال مصرف مال در راه مصالح شخصی و زن و فرزند و یا انفاق آن برای مصالح دیگران،هرکدام محدود به حدی است که عرف جامعه آن را براساس اوضاع اقتصادی هر زمان و شرایط اقتصادی و اجتماعی هر شخص تعیین مینماید؛حدی که همانگونه که کم روی در آن مصداق بخل -و اگر حقی را از بین برد،حرام و معصیت است-و زیادهروی و تجاوز از آن به معنای خروج از حد اعتدال و ورود به جرگهء مسرفان خواهد بود.
(طبرسی،88/9)چنانکه زمخشری در تفسیر آیهء «و الذین إذا أنفقوا لم یسرفوا و لم یقتروا و کان بین ذلک قواما» (فرقان76/)میگوید:«اسراف به معنای تجاوز از حد در انفاق است»(زمخشری،292/3) از بیانات یاد شده نتیجه میگیریم:مرز معین در اسراف مال چنین است:1."