چکیده:
امروزه ارزیابی اقتصادی طرحها به عنوان جزیی جدا نشدنی از مراحل تدوین و اجرای طرحهای اقتصادی و صنعتی شناخته میشود.ارزیابی جامع اقتصادی طرحها از پنج گام شناخت منطق و چارچوب پروژه،تحلیل بازاری،مالی،توسعهای و زیست محیطی طرحها تشکیل شده است.اقتصاددانان تلاش میکنند تا در قالب ارزیابی آثار توسعهای طرحها،منافع و مضرات حاصل از یک رخداد اقتصادی را بر مناطق موردنظر،مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهند. بخش بزرگی از طرحهای صنعتی در کشورمان توسط دولت انجام میگیرد،که معمولا با افزایش درآمدهای نفتی،سرعت تصویب و اجرای آنها نیز افزایش مییابد.از آنجا که در طراحی و تصویب بسیاری از این طرحها،قدرت چانهزنی حرف آخر را میزند،عملا طراحی و تصویب طرحها بدون ارزیابی جامع اقتصادی آنها،(از جمله ارزیابی توسعهای طرحها)انجام میپذیرد. در این مقاله،با معرفی روششناسی و مدلهای اقتصادی ارزیابی آثار توسعهای طرحهای صنعتی،آثار توسعهای یکی از طرحهای گستردهی صنعتی یعنی طرح خط لولهی اتیلن مرکز را به عنوان یک مورد مطالعاتی مورد بررسی قرار دادهایم.این ارزیابی نشان میدهد که طرح مذکور به هیچ وجه نمیتواند آثار توسعهای دلخواه مدیران و برنامهریزان کشور برآورده کند.نمونهی مطالعاتی طرح خط لولهی اتیلن مرکز،به خوبی میتواند الگوی توسعهی صنعتی و جایگاه ارزیابی اقتصادی طرحهای صنعتی در آن را به ما نشان دهد.
خلاصه ماشینی:
"از سه جنبه میتوان نحوهی تنظیم یک مدل ترکیبی را مورد بررسی قرار داد:چه نوع اطلاعات و دادههایی مورد استفاده قرار گرفته است؟چه نوع روش تخمین در مدل به کار گرفته شده است؟(شیلدز و دلر2،1998)،و نتایج و استنتاجات آماری مدل چگونه تفسیر شده است؟(ری،1994،1997،1998)4-اثرات توسعهی منطقهای طرحهای خط لولهی اتیلن مرکز 4-1-آشنایی با طرح خط لولهی اتیلن مرکز براساس مصوبهی سال 1386 هیات وزیران در مرکز استان فارس،صدور مجوز احداث شش واحد پتروشیمی با تعهد تأمین خوراک از خط اتیلن مرکز در شهرهای فسا، فیروزآباد،جهرم،داراب،فراشبند و کازرون،با مشارکت بخش غیردولتی،مورد تأیید قرار گرفت.
در ادامه به این سوال پاسخ میدهیم که آیا طرحهای صنعتی فوق که بالغ بر 2 میلیارد دلار(نزدیک به 21 هزار میلیارد ریال)هزینه به کشورمان تحمیل میکنند،میتوانند بنابر ادعای مسئولان دولتی،مدیران ارشد شرکت ملی صنایع پتروشیمی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی،موجب افزایش توسعهی اقتصادی در استان فارس شوند؟4-2-تدوین الگوی ترکیبی داده-ستاندهی استان فارس و مدل اقتصادسنجی همانطور که گفته شد،رهیافت مورد استفاده در این تحقیق،رهیافت ترکیب داده- ستاندهی منطقهای و اقتصادسنجی است.
الگویی که برای ساختن جدول داده- ستاندهی این استان مورد استفاده قرار گرفته است،یکی از بهترین و کارآمدترین روشهای برآورد جدول داده-ستاندهی منطقهای،یعنی روش راس تعدیل شده است، که در زیر رویکرد از بالا به پایین و از پایین به بالا جای میگیرد(سوری،1384) در این روش،ابتدا جدول داده-ستاندهی ملی سال 1380 براساس میزان و طبقهبندی اطلاعات اقتصادی استان فارس (ISIC) 1،تبدیل و در 28 بخش تجمیع شد."