خلاصه ماشینی:
طی چند دهه پیش با سرمایهگذاری برخی از کشورهای عربی ومراکز تحقیقاتی آنها،اسناد و مدارک انگلیسی مرتبط با خلیج فارس در سطح گسترده چاپ و منتشر شده وتحت عنوان سلسله انتشارات (noitide evihcrA) 5و در بعضی موارد با عناوینی جعلی" naibarA fluG "در اختیار عموم قرار گرفته است.
به عبارت دیگر محققان و مورخانداخلی این رسالت را در مورد دفاع از حق حاکمیت تاریخی ایران در خلیج فارس بر عهده دارند و مهمترینوظیفه آنان شناسایی و معرفی و انتشار اسناد و مدارک بومی و تحقیقاتی است که کمتر تحت تأثیر تحلیلهاو برداشتهای مغرضانه مورخین کمپانی هند شرقی باشد.
یکی از افرادی که تاکنون در این زمینه خدمات ارزشمندی را به انجام رسانیده است جناب آقای«محمد علی کریمزاده تبریزی»است که با چاپ و انتشار اسناد بومی در مورد تاریخ ایران سهم بسزایی رادر معرفی این گونه اسناد داشته است و تاکنون دو مجموعه سند منحصر و منتشر نشده پیرامون تحولاتخلیج فارس از ایشان منتشر شده که یکی از آنها تحت عنوان«اسناد و فرامین منتشر نشده پیرامون تحولاتفتحعلیشاه قاجار»7و دیگری«اسناد متفرقه قدیمی»8است.
انتشار سفرنامه«میرزا نصر الله اصفهانی»به بنادر جنوب در واقع مکمل اطلاعات بومی است که پیشاز این تاکنون منتشر شده است که از آن جملهاند:دو سفرنامه از جنوب-مربوط به دوران محمدشاهو ناصر الدین شاه قاجار9-و سفرنامه محمد ابراهیم کازرونی10و«تحولات سیاسی صفحات جنوبیایران»11است.
اصل سفرنامه در 68 صفحه به خط نستعلیق شکسته نوشته شده است و در آغاز آن آمده است:«شرحمسافرت این بنده درگاه خلایق امید کاه میرزا نصر الله اصفهانی بر حسب امر جناب جلالت مآب اجل اکرمافخم آقای امین السلطان مد ظله العالی بخطه فارس الی بندرعباس و مضافات و وقایع آنحدود در ئیلانئیل سنه 1298».