خلاصه ماشینی:
دوم سهم اصول اسلامی در دستگاه سیاست خارجی و حتی داخلی ایران است که تأثیر بهسزایی در سیاستهای ایران دارد و سوم موقعیت ایران بهعنوان یک کشور عمده تولیدکننده نفت در حوزه خلیجفارس است که موجب میشود رهبران سیاسی ایران نقش مهمی در تحولات اقتصاد سیاسی جهانی داشته باشند.
مجلس و نخست وزیران،مسئول سیاست خارجی ایران شدند و این نخستین بار بود که در تاریخ ایران،دولت در کنار شاه چنین اختیاراتی به دست آورد.
از یکسو یک پادشاهی دموکراتیک جدیدی در ایران ظهور کرد و از سوی دیگر موجب مداخله بیشتر قدرتهای خارجی در امور ایران شد بهگونهای که انگلستان اعلام کرد این کشور حق دارد که در هرگونه تغییر کابینه در ایران مصالح خود را در نظر گیرد.
در سال 1491 حدود 03 هزار سرباز آمریکایی از راه خلیجفارس وارد ایران شده بودند و دولت آمریکا نیز فعالیت خود را در ایران افزایش داده بود.
رشد نفوذ آمریکا در ایران هشداری برای شوروی بود زیرا این کشور قصد داشت در سال 3491 امتیاز نفت شمال را به دست آورد.
هدف آمریکا تجهیز ایران برای مقاومت در برابر تجاوز ارتش شوروی بود اما شاه اهداف جاهطلبانه دیگری را تعقیب میکرد و میکوشید به یک قدرت منطقهای تبدیل شود.
در این میان مسکو نیز به سوی ایران گرایش یافت و تلاش کرد تا از افتادن کامل شاه به جرگه آمریکا و تشکیل یک جبهه ضدشوروی در همسایگی خود جلوگیری کند.
9-مرحله عملگرایی و پایان جنگ سرد پس از درگذشت آیت الله خمینی[امام(ره)]، آقای هاشمی رفسنجانی به ریاست جمهوری انتخاب شد و تلاش برای نوسازی سیاست خارجی ایران را آغاز کرد.