خلاصه ماشینی:
"حکایت«اصحاب اخدود»از مسایلی است که کنجکاوی این پژوهندگان را برانگیخته؛پروفسور رودی پاره1-مترجم و مفسر آکادمیک قرآن به زبانی آلمانی-در مقالهای که در ویرایش دوم دایرة المعارف اسلام نوشته است،پس از نقل نظرات مفسران مسلمان دربارهء اصحاب اخدود،حق را به جانب استنباط غریب خود و محققان همفکرش میدهد که:«گودال یا خندق آتش را جهنم میدانند و اصحاب اخدود را مشرکان ستمگر مکه.
*** اصحاب الاخدود(سورهء 58) هوبرت گریم4و ژوزف هورویتس5این مطلب را مورد بحث قرار دادهاند که از آیات 4 تا 7 سورهء بروج،واقعهای تاریخی از قبیل شکنجهء مسیحیان نجران،فهمیده نمیشود؛ بلکه از کیفر دادن در جهنم در آخرت،به آن مخالفانی که پیروان حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم را در مکه آزار و اذیت میکردند،اشاره میکند.
این نکته هم میتواند افزوده شود که آیهء 6 سورهء بروج «اذهم علیها قعود» یعنی کنار آن یا بالای آن مینشینند نیز برای افرادی که در جهنم مجازات میشوند،نامناسب باشد.
از مجموع این بررسیها به نظر میرسد که تفسیر مربوط به آخرت بیربط است و مردود،و تفسیری تاریخی بالاخص آنکه به شهیدان نجران برمیگردد،تأیید میشود.
اشارهای به رفقای دانیال ناممکن نیست،اما مناسبتر و محتملتر این است که ارجاع تفسیر به رویدادی مربوط به عربستان دانسته شود،حتی اگر تنها در روایتی تحریف شده و مخدوش،برای برخی از مردم مکه در اوایل قرن هفتم میلادی باشد.
» سخنی دربارهء تفسیر این وقایع آقای دکتر محمود رامیار مینویسند:71شواهد تاریخی نشان میدهد در سال 136 سبئی-615 میلادی بود که ذونواس بر حمیر مسلط شده است."