چکیده:
جامعه اهل سنت نمازهای ظهر و عصر، و مغرب و عشا را جدا از یکدیگرمی خوانند و
پیوسته بر شیعیان به جهت جمع میان آنها خرده گرفته اند؛ در حالی که فقیهان اهل سنت
در موارد خاصی همچون سفر، وجود عذر و وقوف در مزدلفه و عرفات، جمع میان دو نماز را
جایز شمرده اند. از سوی دیگر، محدثان آنان بیش از سی روایت نقل کرده اند که گویای
این است که پیامبر(ص) در غیر این موارد وتنها برای رفع مشقت از امت، دو نماز را به
جمع خوانده است. همین امر سبب شده که آنان پیوسته به تاویل ها و توجیهات نامناسب
این احادیث بپردازند.
در عین حال برخی از فقیهان اهل سنت - هم رای با شیعه - جمع میان دو نماز را در وقت
مشترک جایز دانسته و به استحباب اقامه هر نماز در وقت فضیلت فتوا داده اند.
خلاصه ماشینی:
"روایتی که به طور مطلق بر جواز جمع بین دو نماز در غیر سفر دلالت دارد و فقهااین روایت را بر فرض ریزش باران و یا هرگونه عذری حمل کرده اند: بخاری از ابن عباس(رضی الله عنه) روایت کرده است: پیامبر(ص) در مدینه، هفت رکعت و هشت رکعت، یعنی نماز ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشا را با هم خواندند.
((23)) ابن رشد گفته است: مالک و گروهی از فقها، جمع بین دو نماز را در غیر سفر و بدون عذر جایزندانسته اند؛ اما گروهی از اهل ظاهر و اشهب - یکی از اصحاب مالک - آن راجایز دانسته اند و علت اختلاف نظر آنها، اختلاف در فهم حدیث ابن عباس است؛زیرا گروهی از آنها - از جمله مالک - حدیث ابن عباس را به صورتی تاویل کرده اند که دو نمازی که پیامبر(ص) به صورت جمع خوانده، در باران بوده وگروهی دیگر به عموم روایت تمسک کرده اند.
2. احمد بن یونس و عون بن سلام، هر دو از زهیر، خبر دادند که ابن یونس گفت: زهیر از ابو زبیر از سعید بن جبیر از ابن عباس روایت کرده است که رسول خدا(ص)در مدینه، نماز ظهر و عصر را بدون این که ترسی وجود داشته باشد و یا در سفرباشد، به صورت جمع خواند.
مسلم نیز این حدیث را نقل کرده که وقتی ابن عباس گفت:رسول خدا(ص) در مدینه نماز ظهر و عصر و نماز مغرب و عشا را، بدون این که ترس و یا بارانی باشد با هم خواند، از او سؤال شد: به چه دلیل این کار را انجام داد؟در پاسخ گفت: پیامبر با این کار خواست کسی از امتش به سختی نیفتد."