چکیده:
عالم غیب نشئه ماورای ماده است که نیل به حقایق آن، در تحقق کمال انسانی نقش بسیار مهم و ارزندهیی دارد، لذا ایمان به آن وجههء دعوت تمام ادیان توحیدی، خصوصا اسلام میباشد.از آنجا که ایمان به غیب بدون شناخت آن امکانپذیر نیست،لذا بحث از شناخت نشئه غیب بسیار مهم و ضروری است و هدف این مقاله آنست که راه شناخت حقایق عالم غیب از نظر ملا صدرا و علامه طباطبایی که از بزرگترین اسلامشناسان شیعیند، مورد بررسی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
"طریق شناخت عالم غیب از نظر ملا صدرا و علامه طباطبایی(ر ه) علی ارشد ریاحی،دانشیار دانشگاه اصفهان پروین ایرانپور،دانشجوی کارشناسی ارشد،رشته فلسفه و کلام اسلامی چکیده عالم غیب نشئه ماورای ماده است که نیل به حقایق آن، در تحقق کمال انسانی نقش بسیار مهم و ارزندهیی دارد، لذا ایمان به آن وجههء دعوت تمام ادیان توحیدی، خصوصا اسلام میباشد.
45بنابرین مراتب علم به غیب بر اساس نشئه وجودی انسانها مختلف میگردد، چنانکه در ادراک هر صورتی،نفس انسان از جهت همان صورت مثالی یا عقلی با عالم برزخ و عقل فعال متحد میگردد،55اما اتحاد نفس با عوالم و مراتب مختلف،بصورتی که منجر به کشف حقایق همه اشیاء در مراتب مختلف گردد،مستدعی تکامل نفس و به فعلیت رسیدن همهء قوای آنست.
47 علامه طباطبایی دربارهء شناخت حقایق ماورای ماده بوسیلهء عقل،معتقد است این معرفت آفاقی که از طریق تفکر و تدبر و نظر کردن به موجودات آفاقی بدست میآید،همگی خارج از لوح نفس میباشد و شناخت موجودات آفاقی،از آن جهت که آثار و آیات و نشانههای خداوند هستند،تنها مایهء پیدایش علم حصولی به وجود صانع و صفات اوست،57لیکن علم حصولی نسبت به ذات محال است؛67زیرا معرفت، نسبتی بین شناسنده و شناخته شده میباشد و در آن مقام همهء نسبتها ساقط میگردد.
نظر ملا صدرا و علامه طباطبایی دربارهء کلیات این موضوع که شامل راههای شناخت،راه شناخت غیب، موانع و عوامل راهیابی به جهان غیب میباشد مشترک است،اگرچه کنه ذات حق متعلق ادراک قرار نمیگیرد و همیشه غیب است اما امکان کشف مراتب دیگر عالم غیب وجود دارد."