چکیده:
تحصیلی اولیه،و ارزیابی انتقادی از رشتهء قبل،و از طرف دیگر شکلگیری انتظارات مثبت از تحصیل در رشتهء جامعهشناسی که برخاسته از شرایط ساختاری جامعهء ایران و تحولات اجتماعی-سیاسی مرتبط با آن است در این فرایند نقش قابل ملاحظهای داشته است.طی چند سال اخیر شاهد هستیم برخی از افرادی که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترای جامعهشناسی پذیرفته شده و به تحصیل میپردازند،رشتهء تحصیلی اولیهء آنها جامعهشناسی نبوده است.کنجکاوی در این مورد از آن جهت حائز اهمیت است که شناخت ما را نسبت به وضعیت جامعهشناسی ایران و مسایل جاری آن افزایش میدهد.هدف اصلی این مقاله واکاوی برخی از ابعاد این موضوع است.به این منظور نویسنده درصدد پاسخگویی به پرسشهای زیر است: -افرادی که رشتهء قبلی خود را تغییر داده و جامعهشناسی را انتخاب کردهاند از رشتهء قبلی خود چه ارزیابی دارند؟این افراد چگونه به جامعهشناسی گرایش پیدا کردهاند و در حال حاضر در ارتباط با جامعهشناسی دارای چه نوع ارزیابیها و سویگیریهایی هستند؟ اطلاعات این پژوهش در چارچوب روش پیمایشی،با تکیه بر یک رویکرد اکتشافی و براساس مصاحبه با 125 نفر از دانشجویان و دانشآموختگان مقطع کارشناسی ارشد و دکترای جامعهشناسی و پژوهش اجتماعی دانشگاههای دولتی در سال 1387 گردآوری شده است.1یافتههای پژوهش نشان میدهد از یکسو ناکارآمد بودن معیارهای تصمیمگیری در هنگام انتخاب رشتهء
خلاصه ماشینی:
به این منظور نویسنده درصدد پاسخگویی به پرسشهای زیر است: -افرادی که رشتهء قبلی خود را تغییر داده و جامعهشناسی را انتخاب کردهاند از رشتهء قبلی خود چه ارزیابی دارند؟این افراد چگونه به جامعهشناسی گرایش پیدا کردهاند و در حال حاضر در ارتباط با جامعهشناسی دارای چه نوع ارزیابیها و سویگیریهایی هستند؟ اطلاعات این پژوهش در چارچوب روش پیمایشی،با تکیه بر یک رویکرد اکتشافی و براساس مصاحبه با 521 نفر از دانشجویان و دانشآموختگان مقطع کارشناسی ارشد و دکترای جامعهشناسی و پژوهش اجتماعی دانشگاههای دولتی در سال 7831 گردآوری شده است.
98-911 تحصیلی اولیه،و ارزیابی انتقادی از رشتهء قبل،و از طرف دیگر شکلگیری انتظارات مثبت از تحصیل در رشتهء جامعهشناسی که برخاسته از شرایط ساختاری جامعهء ایران و تحولات اجتماعی-سیاسی مرتبط با آن است در این فرایند نقش قابل ملاحظهای داشته است.
ازاینرو به برخی از متغیرهای سطح کلانتر که در این مطالعه مجال سنجش آنها وجود ندارد اما آن عوامل میتوانند به طور غیر مستقیم بر ذهنیت و انتظارات افراد تأثیر گذاشته باشد،اشاره میشود: توسعهء رشتهء جامعهشناسی:در حال حاضر در اکثر دانشگاههای عمومی ایران اعم از دولتی و خصوصی رشتهء علوم اجتماعی در مقطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در زیرمجموعههای مختلف دایر میباشد.
لازم به ذکر است هرچند سایر رشتههایی که در زیرمجموعهء علوم اجتماعی قرار میگیرند مانند مطالعات فرهنگی،مطالعات زنان،مردمشناسی و جمعیتشناسی نیز مورد اقبال دانشآموختگان رشتههای دیگر هستند اما از آنجا که اهداف،برنامهها و محتوای علمی دو رشتهء جامعهشناسی و پژوهش اجتماعی با جریان اصلی حاکم بر جامعهشناسی ایران سنخیت بیشتری دارد،ازاینرو به نظر میرسد جستوجو دلایل گرایش افرادی که این دو رشته را انتخاب کردهاند مناسبت بیشتری با موقعیت جامعهشناسی ایران دارد.