چکیده:
«فضیلت» نوعی خصلت شخصیتی مطلوبی است که به منش اخلاقی نیز شناخته میشود. سعادتگرایان در تبیین مفهوم «فضیلت» بر اموری از قبیل «صفت درونی»، «عادت و تمرین»، «انگیزه» و «پایهای بودن برخی خصایص انسانی نظیر مراقبت» تأکید میکنند. مهمترین تفاسیر اخلاق فضیلت در سه دسته سعادتگرا، فاعلمبنا و اخلاق مراقبت قرار دارند. تأکید بر منش فضیلتمندانه فاعل اخلاقی، تقدم مفاهیم خوب و بد، بر مفاهیم باید و نباید، اهمیت دادن به اموری نظیر انگیزهها و اندیشههای باطنی، توجه به نقش اسوههای اخلاقی و عینی دانستن فضایل اخلاقی از مهمترین شاخصههای فضیلتگرایی است. تقریرهای غایتگرا و غیرغایتگرا، فاعلمبنا و فاعلمعطوف، تحویلگرا و تحویلناگرا و تقریرهای دینی و سکولار، نمونههایی از تقریرهای فضیلتگرایی اخلاقیاند. نسبت به انواع فضایل، هم برخی وحدت گرا و عدهای تکثرگرا هستند؛ تکثرگرایان اغلب جزییگرا و قایل به ضدنظریهگراییاند. اشکالاتی نیر از ناحیه ناقدان بر اخلاق فضیلت وارد شده است.
خلاصه ماشینی:
"به نظر خانم هورستهوس، به چیزی میتوان اخلاق گفت که به طور کلی دارای ساختار ذیل باشد: درستی و نادرستی رفتارها مبتنی بر این است که آیا این رفتار را فردی فضیلتمند انتخاب نموده است یا خیر؟ در صورتی فردی فضیلتمند است که از تمام فضایل برخوردار بوده و آنها را نیز در عمل به کار بندد.
همچنین هورستهوس، صریحا اخلاق ارسطویی را دارای ساختار نظری فوق میداند و مهمتر آنکه، وی بر این باور است که ارسطو نیز اعتقاد دارد که در صورتی رفتاری درست شمرده میشود که آن رفتار را فردی فضیلتمند انتخاب نموده باشد.
حتی مطابق تفسیر اول، در مواردی میتوان فاعل را نیز بر حسب عملکرد و رفتارهایش ارزیابی کرد تفاسیر فاعل مبنا از اخلاق فضیلت مبنای همه نگرشهای گذشته به اخلاق فضیلت، « سعادت» قرار گرفته و با توجیهی سعادتگرایانه همراه بوده و از فضایل بر مبنای سعادت سخن گفته میشود.
البته ممکن است برخی نظریههای اخلاقی دیگری نظیر سودگروی هم مفهوم «خوب» را مقدم بر مفهوم «بایستی» و «صواب» بدانند، ولی تأکید فضیلتگرایی در خصوص مفاهیم فضیلتی مانند تحسینبرانگیز و ستایشآمیز بودن به عنوان مفاهیم بنیادین در اخلاق، موجب تمایز این دیدگاه اخلاقی خواهد بود.
193 ابوالفضل غفاری؛ و خسرو باقری نوعپرست، «تربیت اخلاقی فضیلت گرا از منظر دیوید کار»، دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه مشهد، ش 53، ص163 سیدحمیدرضا حسنی و مهدی علیپور، از مساله محوری تا فضیلتگرایی، ص337 Slote, Michael, The Blackwell Guide to Ethical Theory, p."