خلاصه ماشینی:
مثلا اگر داستان یا حدیثی در مورد تنهایی انسان مطرح میشود، در همانجا با مخاطب نیز گره بخورد و از او سؤال شود که آیا تو نیاز به همدم و مونس نداری؟ آیا نیاز به تکیهگاه نداری؟ گاهی حتی ممکن است سخنران داستان و یا بحث خود را قطع کرده و مدتی در باره مخاطب بگوید.
» در این آیات، پس از بیان پاداش یوسف در داستان، بلا فاصله بحث با مخاطب گره خورده و به همه انسانها و از جمله مخاطبان توجه داده میشود که اگر آنها نیز کار شایسته انجام دهند، پاداش آنان محفوظ خواهد بود.
تعظیم خوبیها یکی از راههای تحریک علایق معنوی انسانها، بزرگداشت خوبیها در سخنرانی است؛ به این صورت که سخنران مذهبی شأن و مقام والای مسائل معنوی و امور الهی را با موقعیت بالا بیان میکند و آنها را بزرگ میشمارد؛ مثل اینکه نماز شب را بزرگ میدارد و یا عشق به اهلبیت را بزرگ مینماید و...
استفاده از کلمات مترادف و پرهیز از تکرار یک واژه، یکی از راههای نو کردن الفاظ و بهرهگیری از تعابیر تازه است؛ مثلا کلماتی چون: مقدمه، پیشگفتار، سرآهنگ، سرآغاز، مطلع، طلیعه، طلایه، درآمد، دیباچه، و سپیده، بسیار به همدیگر نزدیک هستند و میتوان با آوردن هر یک از آنها در بخشی از سخن و عدم تکرار یکی از آنها، بر جاذبه سخن افزود و نوگرایی مخاطب را ارضا نمود بسیار مناسب است که طلاب علوم دینی بخشی از زمان خود را به تمرین نوشتاری یا گفتاری در جهت ایجاد واژههای نو، استفاده از تعابیر جدید، و تبدیل واژههای کهنه به واژههای مترادف نو اختصاص دهند.