چکیده:
باتوجه به نیاز فطری بشر به نیایش و از طرفی رشد روزافزون علم و صنعت در جوامع،بهخصوص جوامع اسلامی میطلبد که در جهت اقامه نماز و تقویت این فرهنگ الهی گام برداشته شود.ازاینرو در این مقاله سعی شده است که در ابتدا عوامل کلیدی شناسایی و برای هرکدام راهکاری ارائه شود؛به این تربیت دو حوزه فردی و اجتماعی این مقوله مورد بررسی قرار گرفته است. در حوزهء فردی باتوجه به دو محدوده تکوینی و اختیاری فرد عوامل مؤثر در بازدارندگی و وادارندگی نماز معرفی و راهکار ارائه شده است.این قسمت بهعنوان کلیدیترین عامل رشد فرهنگ نماز میتواند باشد. در حوزه اجتماعی ابتدا با بررسی نقش خانواده و پایهریزی این مسئله به وسیله والدین،زمینه برای انتقال فرهنگ نماز به نسل بعدی فراهم میشود. همچنین از عملکرد محیطهای آموزشی،رسانهها،مساجد و دوستان نباید غافل شد.اگر این نهادها ضمن گرایش به دین در کنار خانواده یکسو و هماهنگ حرکت کنند،نقش مهمی در تقویت فرهنگ نماز خواهند داشت. عملکرد دولت نیز در زمینه فرهنگسازی و پیشبرد برنامهها در راستای دین و توجه به نقش مبلغین و روحانیون در این زمینه بسیار مؤثر است.
خلاصه ماشینی:
"عوامل بازدارنده در محیط خانواده -نبود الگوی مناسب در خانواده، -بیتوجهی والدین به تربیت دینی، -بهره نگرفتن از روشها و ابزارهای مناسب، -سنگین جلوه دادن مسائل دین، -ناآگاهی والدین نسبت به معارف دین، -غفلت والدین از موانع تربیت و ارزیابی نکردن روند تربیت دینی بهوسیله والدین(عبد اللهی،1731:351)، -شیوه برخورد تند،خشن و سختگرانه در باب اقامه نماز، -فقدان استمرار و برنامهریزی بلندمدت والدین در ارتباط با نماز(سنگری،7731:441)، -رفاهزدگی،تجدد و علمزدگی:دادههای روانشناسی اجتماعی نشان میدهد که رفاهزدگی گسترده،نامحدود و برخوردار از امکانات زیاد به همراه بهرهگیری نادرست و نامشروع از درآمدهای نیمهکلان و کلان تصادفی و همچنین روشنفکرزدگی بیمحتوا و علمزدگی موجود در محیط خانواده بهویژه از طرف پدر و مانند آنها موجب القای کنشهای انفعالی یا ناساز در اندیشه،روحیه و تصمیم جوان میشود،مهمتر آنکه اگر پدر و مادر در برابر فرضیه نماز بیتفاوت یا سوگیری داشته باشند یا آن را کاری بیهوده و بینتیجه و ناسازگار با یافتههای علمی روز بدانند بیگمان آثار نامطلوبی در روحیه جوان میگذارد (فنایی،7731:661).
این طلاب هستند که با حضور خود در جایجای کشور اسلامی،باا ستفاده از علم و شیوههای به روز و کارآمد در تبلیغ، همچنین آگاهی،بخشی مردم نسبت به دینداری،تبیین اسرار و فلسفه دین و نماز،حل تضاد بیندوین و علم،جایگزینی عمل به جای موعظههای تکراری،رفع شبهات فکری و اعتقادی،توجه به انگیزههای دینی(فقیهی تبار،1831:981)و نیز با سادگی بیان،رفتارهای بشارتآفرین و انذارانگیز،استفاده از جاذبههای هنری و گاهی نوشتاری،طرح پرسش و پاسخ(فلاحزاده،6831) ایجاد انگیزه و خودباوری در نسل جوان و با پرهیز از تحجر، جمودگرایی و بهطورکلی در پیش گرفتن شیوه تبلیغ پیامبر (صلی الله علیه و آله سلم)در پیشبرد فرهنگ نماز بکوشند."