چکیده:
مراتع از مهمترین منابع تجدیدشونده هستند که متاسفانه در کشور ما به دلایل مختلف از جمله مدیریت غیراصولی در معرض تخریب و نابودی قرار گرفته اند. یکی از مهمترین راههای احیاء مراتع تخریب شده، کاشت گیاهان مرغوب در اینگونه مراتع است. این تحقیق به منظور مکانیابی مناطق مناسب جهت کاشت گونه مرتعی مرغوب گون زرد و بهصورت یک مطالعه موردی در حوضه آبخیز کرچمبوی جنوبی در شهرستان فریدن انجام شد. ابتدا نه مکان مرتعی متفاوت انتخاب گردید و سپس تأثیر عوامل مختلف اکولوژیک بر روی گونة مورد مطالعه توسط روشهای مختلف آماری مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد لایههای رقومی نیازهای اکولوژیکی گونة گون زرد توسط تکنیکهای آماری و GIS تهیه شد. لایه اطلاعاتی رخنمون سنگی از دادههای ماهواره IRS-P6 و به روش طبقهبندی نظارتشده تولید گردید. سپس با توجه به خروجیهای آنالیز رجبندی، لایههای اطلاعاتی محیطی توسط منطق بولین و بر اساس نیاز اکولوژیکی گونة گون استاندارد شد و هر کدام از این لایهها وزن خاصی تعلق گرفت. در نهایت با تلفیق لایهها در غالب مدل تحلیل سلسله مراتبی مناطق مناسب کاشت گونه مورد نظر به دست آمد و پس از طبقهبندی مجدد، نقشه طبقات پتانسیل رویشگاهی منطقه مطالعاتی تولید شد. نتایج به دست آمده نشان داد که از میان عوامل محیطی مورد مطالعه، بر گونة گون زرد 11 عامل تاثیرگذارند که با اهمیتترین این عوامل به ترتیب درصد آهک، آزیموت جهت شیب و متوسط بارش سالانه میباشد.
خلاصه ماشینی:
"کندری و همکاران (17) جهت تعیین مناطق بالقوه کاشت گونه اکالیپتوس از نظر عوامل اقلیمی، از GIS استفاده کردند، آنها ابتدا برای هر فاکتور اقلیمی محدوده رشد گیاه اکالیپتوس را مشخص نمودند و سپس مناطق مناسب را با ارزش عددی یک و مناطق نامناسب را با ارزش عددی صفر مشخص کردند و در نهایت با تلفیق لایههای اطلاعاتی اقلیم که شامل میانگین بارش سالانه، پراکنش بارش، حداکثر حرارت سالانه، حداقل حرارت سالانه و میانگین دمای سالیانه، مناطق مناسب را تعیین نمودند و نقشه رویشگاه بالقوه گونه Eucalyptus grandis را ارائه دادند.
بنابراین از روی نمودار شکل 4 میتوان چنین نتیجه گرفت که گونه گون زرد (Astragalus verus) بیشتر تحت تاثیر عاملهای متوسط بارندگی سالانه (Precip)، متوسط دمای روزانه سالانه و حداقل دمای مطلق روزانه سالانه، آهک و سیلت خاک و همچنین جهت شیب (Aspect) و ارتفاع از سطح دریا (Elev) است.
نقشه رویشگاه بالقوه گونه گون زرد (Astragalus verus) توسط مدل تحلیل سلسله مراتبی تقسیمبندی منطقه مورد مطالعه از نظر پتانسیل کاشت گونة Astragalus verus همانگونه که ذکر شد با استفاده از وزن عوامل محیطی، منطقه مورد مطالعه از نظر پتانسیل رویشگاهی گون زرد به چهار طبقه خوب، متوسط، ضعیف و بسیار ضعیف تقسیمبندی گردید که طبقه 1 دارای محدودیت عمده جهت کاشت گونة مذکور نمیباشد ولی سایر طبقات احتیاج به اصلاحاتی مانند تسطیح شیب، اصلاح خاک دارند تا برای مرتعکاری آماده گردند."