خلاصه ماشینی:
"زنگار و نقره،به دلیل آنکه کاغذ را نرمک نرمک میآزرد، کمتر در کتابت عنوانهای ابواب و فصول کاربرد داشت بهرغم آنها مرکب سرخ(-شنگرف و سیلو)- خصوصا پس از شیاع خط نستعلیق در کنار نسخ و ثلث بیشترینهء نسخهپردازان را به خود جلب کرد1بهطوری که نسخهپرداز،چون اندازهء قلم سرداستانها را نیز جلیتر و در اندازهء جدولی کمتر از اندازهء جدول متن من مرکب سرخ کتابت میکرد،شارحان و متنپژوهان متأخر با توجه به ساختار کار نسخهپردازان،از عنوان و سرداستان به واژهء سرخی تعبیر کردند و به اینگونه باری دیگر بر بارهای معنایی کلمهء مذکور افزودند،باری برخاسته از ساختارشناسی نسخ خطی،که شایسته است تا در فرهنگنامههای تاریخی معاصر آن را احتمال کنند.
آشکار است که منشئات برخاسته از دیوانها و دیوانیان،از دیرباز مورد توجه،ملاحظه و نقد و نظر محققان تاریخ بوده است اما هنوز کم نمینماید آنچهاز ترسلات دیوانی،به لحاظ شناخت دیوانیان ادوار پیشین، که بررسی نشده و نسخ خطی آنها به اعتبار تاریخ دیوانی و دیوانیان سزاوار تأمل است.
از بهر مثال،نامهء مشهور تاریخی،کلامی و مردمشناسانهء دانشمندان مشهد رضوی و بخارای شریف را در سدهء دهم به نظر ملاحظه و مطالعه بنگرید که در بیشترینهء متون تاریخی و کلامی/اجتماعی،مورد نقل و نقد و نظر قرار گرفته و بعضی از نسخههای آن وارد آییننامههای منشیان سدههای یازدهم و دوازدهم هجری نیز شده است(-مجالس المؤمنین،قاضی نور الله شوشتری و ذیل آن به نام محافل المؤمنین قزوینی؛عالمآرا عباسی اسکندر منشی،منشئات به جمع و تدوین نصیری طوسی؛ -------------- (1)این یادداشت حوصلهء تاریخ امتیاز رنگها را در ادوار نسخهپردازی و عم علتهای تشریعی،اقتصادی و سیاسی مؤثر بر کاربرد آنها را ندارد."