چکیده:
گردشگری شهری دارای نیروی بالا در جذب گردشگران و به تبع آن جذب منافع مالی و فرصتهای شغلی است. بسیاری از شهرهای ایران از جمله تهران، به دلیل بهرمندی از شرایط اقلیمی متنوع، نیروی بالایی را در جذب گردشگری شهری داراند که متاسفانه هنوز جایگاه مناسب خود را در این مقوله نیافته اند. دلایل مختلفی برای این نقصان وجود دارد که در این میان یکی از مهم ترین و موثرترین دلایل، عدم شناخت از ویژگیهای گردشگران علاقهمند به طبیعت و الگوی فراغت آنهاست. این مقاله با بررسی تعداد بالایی از گردشگران، به تعیین ویژگیهای آنها و همچنین الگوی فراغت آنها پرداخته تا مبنای مناسبی را برای تصمیمگیری و برنامهریزی گردشگری شهری فراهم آورد. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی گردشگران در سه حوزه پارک های شهری، پارک های جنگلی و رود دره های شهر تهران است که از میان آنها، به نسبت حجم گردشگران در هر یک از حوزه ها، تعداد 3000 گردشگر به صورت کاملا تصادفی انتخاب و در مراحل تحقیق از آرای ایشان در قالب پرسشنامه استفاده در نهایت از میان 3000 پرسشنامه تعداد 2679 فرم، ارزش بررسی داشته که از آنها استفاده شده است. نتایج در سه بخش ویژگی های فردی و حرفه ای، وضعیت زمانی و مکانی گردشگری و الگوی فراغت در گردشگری مورد تجزیه تحلیل قرارگرفته است. از نظر گروه بند های سنی، جنسی، فاصله مکان زندگی تا مکان مورد استفاده، دوره زمانی و مدت بهره جویی تفاوت آشکاری میان متقاضیان استفاده از رود دره ها با پارک های شهری و جنگلی وجود دارد که لزوم برنامه ریزی متفاوتی را نسبت به سایر فضاهای گردشگری طلب می کند. بنابر این مقاله با توجه به نتایج به دست آمده، پیشنهاد هایی در راستای برنامه ریزی و مدیریت بهینه گردشگری شهری ارائه می شود.
خلاصه ماشینی:
"(به تصویر صفحه مراجعه شود) وضعیت اشتغال:یکی دیگر از ویژگیهای فردی و حرفهای پاسخگویان را وضعیت اشتغال ایشان ترتیب میدهد،از این طریق میتوان به تمایلات گروههای مختلف شغلی بیشتر آگاهی پیدا کرد و با بررسیهای بیشتر در این زمینه،برنامهریزیهای بهتر و جامعتری را برای جذب مردم به هریک از اماکن تفریحی به انجام رسانید،این بررسیها که در جدول شمارۀ(5)نشان داده شده است، شامل نکاتی است که در زیر به آنها اشاره میشود: الف-بیشترین درصد پاسخگویان به ترتیب مربوط به کارمندان با 27/5 درصد،محصلان با 27/1 درصد و مشاغل آزاد با 20/2 درصد است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) در ادامه همین بحث وضعیت همراهان را به تفکیک وضعیت تأهل مورد بررسی قرار داده و نتایج زیر به دست آمد: با وجود گردشگری خانوادگی حدود 85 درصد از متاهلان جدول شمارۀ(18)،به نظر میرسد بالا بردن امنیت اجتماعی و فرهنگی مراکز گردشگری در گرو افزایش خانوادهگرایی این گروه از گردشگران باشد و به احتمال قوی این کار به میزان بالایی از چالشهای موجود میان خانوادهها نیز خواهد کاست که میتواند در جای خود از اهمیت بسزایی در توسعۀ پایدار گردشگری برخوردار باشد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتایجی که در جدول فوق منعکس شده است،مبین این مطلب است که نزدیک 55 درصد از پاسخگویان به همراه 2 تا 4 نفر دیگر به مراکز مورد بررسی مراجعه کردهاند،بنابراین اگر در خصوص اسکان گردشگران نیاز به برنامهریزی فضاها یا سکوهایی باشد،بهتر است بیشتر آنها برای گروههای 3 تا 5 نفری طراحی شود،همچنین این مسئله میتواند در طراحی،اندازه و یا چیدمان مبلمان این اماکن مورد توجه قرار گیرد که فعلا کمتر مورد توجه است."