چکیده:
با افزایش تقاضای زنان برای ورود به نظام آموزش عالی و نیاز آنها به کار بیرون از خانه،عوامل مهم فرهنگی و اجتماعی، نقش بسیار مهمی در اشتغال زنان ایفا میکنند.بهطوریکه طی سالهای اخیر،میزان قابلملاحظهای از اندیشهها و آرای اجتماعی،در زمینه مسائل و محدودیتهای اشتغال زنان دانشگاهی،به رشته تحریر درآمده است.از طرف دیگر،جامعه به منظور نیل به توسعه پایدار،کارآفرینی را بهعنوان یکی از مهمترین راهکارهای مهم و اساسی مورد توجه ویژهای قرار داده است.سهم کارآفرینی زنان بهویژه زنان دانشگاهی و تحصیلکرده بهعنوان بخش قابل توجهی از افراد جامعه در قبال مردان همواره مورد بررسی و تدقیق بوده است.در این مقاله نگارندگان این سطور ضمن به رسمیت شناختن تفاوتهای طبیعی زنان و مردان بر این باورند که نابرابریهای جنسیتی موجود در جامعه زنان ایران،که بیشتر جنبه اجتماعی و فرهنگی دارند،از قابلیت کارآفرینی زنان دانشگاهی میکاهد.در این زمینه به نقش خانواده،نظام تعلیم و تربیت،باورهای کلیشهای، ناهماهنگی انتظارات نقشی و مناسبات حاکم بر سازمان کار اشاره میشود.همچنین به عواملی از جمله نگرش موافق اطرافیان،ارزشها و باورها،الگوی نقش،برقراری تعادل بین محیط خانواده و کار و آموزش بهعنوان عوامل مهم در کارآفرینی زنان دانشگاهی اشاره شده است.
خلاصه ماشینی:
"زنان بیشتر به اموری مانند خانهداری و فعالیتهای تربیتی مشغولند،در حالیکه تصاویر مردان بیشتر به فعالیتهای حرفهای،سیاسی و اجتماعی اختصاص یافته است(صداقت،15:4731) (به تصویر صفحه مراجعه شود) بنابراین نظام آموزشی نهتنها بر ساختار روانی افراد تأثیر میگذارد،بلکه آنها را برای ایفای نقشهای شغلی آتی آماده میسازد.
هرچند که صاحبنظران مبحث کارآفرینی به رابطه مستقیم میان تحصیلات بالا و کارآفرینی اشاره نکردهاند،باوجود این اگر دانش تخصصی و اطلاعات روزآمد یکی از تمهیدات لازم برای طراحی و ترکیب منابع موجود و استفاده از روشهای نوین انجام دادن فعالیتهای اقتصادی باشد،در این صورت محدودیت ورود زنان به سطوح بالای تحصیلی که عمدتا به خاطر غلبه انتظارات نقش همسری و مادری صورت میگیرد، بهطور غیرمستقیم به یک عامل تقلیلدهنده کارآفرینی تبدیل میشود.
زیرا افراد معمولا به شیوهای ابزاری عمل میکنند و از پیوندهای اجتماعیشان برای دستیابی به تحرک شغلی فراتر از آنچه به وسیله موقعیت ساختاریشان پیشبینی شده استفاده میکنند (کلمن،7731:174) عوامل و فرصتهای کارآفرینی زنان عوامل تأثیرگذار بر کارآفرینی زنان از جنبههای مختلف اجتماعی، فرهنگی،اقتصادی و سیاسی مورد توجه میباشد که در این نوشتار به بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر کارآفرینی زنان در ایران پرداخته میشود.
بهطور کلی عوامل مهم تأثیرگذار عبارت است: 1-نگرش موافق اطرافیان باتوجه به اینکه همواره نظری مخالف نسبت به کارآفرینی زنان دانشگاهی وجود داشته است (تبعیض جنسیتی)،اما به مرور زمان زنان دانشگاهی میتوانند از طرق مختلف مثل انجام درست امور کسبوکار،بازدهی و اثربخشی بالای کار نظر اطرافیان از جمله خانواده و همسر و فرزندان را به دست آورده تا به کارآفرینی بیشتر منجر گردد."