چکیده:
افزایش کارایی انرژی بهعنوان یکی از جنبههای پیشرفت تکنولوژی،از ابزارهای اصلی برای کاهش مصرف انرژی و کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن بهشمار میرود.افزایش کارایی انرژی سبب کاهش قیمت انرژی و خدمات انرژی میشود و در نتیجه درآمد واقعی مصرفکنندگان افزایش خواهد یافت.تقاضای انرژی و خدمات انرژی با کاهش قیمت آنها افزایش مییابد و بنابراین مصرف انرژی افزایش بالا میرود.همچنین افزایش درآمد واقعی موجب افزایش مصرف سایر کالاها میشود و این نیز بهنوبهی خود مصرف انرژی را افزایش میدهد.بهطور خلاصه، کاهش قیمت انرژی،کاهش قیمت خدمات انرژی و افزایش درآمد واقعی سبب میشوند که انرژیاندوزی واقعی کمتر از انرژیاندوزی بالقوه باشد.این امر در متون اقتصادی با عنوان «اثر بازگشت»شناخته شده است.هدف اصلی این مقاله برآورد«اثر بازگشت»با بررسی اثر افزایش کارایی انرژی بر مصرف خانوارهای ایرانی و انتشار دی اکسید کربن میباشد.فرض میشود پیشرفت تکنولوژی برونزا است.در سه سناریوی مختلف با استفاده از شبیهسازی افزایش کارایی انرژی و تابع تقاضای تقریبا ایدهآل،اثر افزایش کارایی انرژی بر مصرف خانوارها و انتشار دی اکسید کربن بررسی میشود.نتایج نشان میدهند در همهی سناریوها افزایش کارایی انرژی سبب افزایش مصرف برخی از کالاها و کاهش مصرف بقیهی کالاها شده است.اثر بازگشت برآورد شده تقریبا 98 درصد میباشد و بیانگر آن است که افزایش کارایی انرژی،به مقدار بسیار جزئی مصرف انرژی و انتشار دی اکسید کربن را کاهش میدهد.همچنین در نرخهای بالاتر افزایش کارایی انرژی،اثر بازگشت کوچکتر است و نشان میدهد در نرخهای بالاتر،افزایش کارایی انرژی بهمنظور کاهش مصرف انرژی و انتشار دی اکسید کربن کاراتر است.
خلاصه ماشینی:
"اثر بازگشت برآورد شده تقریبا 89 درصد میباشد و بیانگر آن است که افزایش کارایی انرژی،به مقدار بسیار جزئی مصرف انرژی و انتشار دی اکسید کربن را کاهش میدهد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 1-اثر بازگشت اگر ?E 0(E 0-E 1) بیانگر انرژیاندوزی بالقوه باشد و همچنین ?E 1(E 2-E 1) افزایش مصرف انرژی ناشی از کاهش هزینهی خدمات انرژی را نشان دهد،اثر بازگشت را میتوان بهصورت زیر تعریف کرد(میزوباچی،8002): (به تصویر صفحه مراجعه شود) 4-نتایج تحقیق در این قسمت مدلی ارائه میشود که بتوان براساس آن اثر بازگشت افزایش کارایی انرژی را برآورد کرد.
رابطهی برآورد اثر بازگشت براساس مباحث مطرح شده در قسمت سوم رابطهی برآورد«اثر بازگشت»،افزایش کارایی انرژی در مورد انتشار دی اکسید کربن را میتوان بهصورت زیر نوشت(میزوباچی، 8002): (1)(به تصویر صفحه مراجعه شود) در رابطهی(1)، ?E 1-E 2-E 1 و ?E 0-E 0-E 1 است.
جدول 5-تغییر در مصرف هرکالا و انتشار دی اکسید کربن بهازی 02 درصد افزایش کارای انرژی در بخش حملونقل و کاهش مورد انتظار در انتشار دی اکسید کربن (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:محاسبات تحقیق در سناریوی دوم و سوم بهترتیب فرض میشود کارایی انرژی در بخش حملونقل 03 درصد و 04 درصد افزایش یابد.
در هرسه سناریو اثر بازگشت برآورد شده در حدود 89 درصد میباشد و آن را به این صورت میتوان تفسیر کرد که افزایش کارایی انرژی در بخش حملونقل تأثیر کمی در کاهش انتشار CO 2 دارد."